ორშაბათის ვაჭრობაზე სპილენძის ფასი 2,7%–ით, ტონაზე $9 237–დან $8999–მდე დავარდა. ეს დოლარის გამყარებისა და ჩინეთის უძრავი ქონების სიჯანსაღის შერყევის ფონზე მოხდა მას შემდეგ, რაც ჩინური დეველოპერი Evergrande ლიკვიდურობის პრობლემას წააწყდა. $300 მილიარდიანმა ვალმა შესაძლოა კომპანიის სწრაფი დეფოლტი გამოიწვიოს.

ანალიტიკოსები წერენ, რომ ჩინური სამშენებლო კომპანიის სავალო კრიზისი როგორც სპილენძის ბაზარს, ისე აზიელი ინვესტორების განწყობებს ურტყამს.
ოფიციალურმა პეკინმა უკვე გააკეთა განცხადება, სპილენძის, ალუმინისა და ცინკის სახელმწიფო რეზერვების ნაწილის გაყიდვის შესახებ და აღნიშნა, რომ ყურადღებად დააკვირდება ბაზრის კონიუნქტურას მოთხოვნა–მიწოდების დაბალანსების მიზნით.

ბაზრები პანიკის ზღვარზე

დეველოპერული კომპანია Evergrande 1996 წელს დაარსდა და ჩინეთის მასშტაბით 280 ქალაქში ათასობით საცხოვრებელ და კომერციულ ფართს ფლობს. გარდა ამისა, კომპანიის საკუთრებაში ავტომობილების, საკვებისა და სასმელების საწარმოებიცაა. მიუხედავად იმისა, რომ კომპანია მილიარდობით დოლარის ღირებულების აქტივებს ფლობს, ის გაკოტრების პირასაა, რადგან მისი საფინანსო ვალდებულება $300 მილიარდს შეადგენს და მიმდინარე კვირაში $84-მილიონიანი ვალის გასტუმრება უწევს – ეს ფული კომპანიას უბრალოდ არ გააჩნია.

კომპანიის გადარჩენის ერთადერთი გზა უძრავი ქონების ნებისმიერ ფასად მოშორებაა, თუმცა ამ შემთხვევაში აქტივების ფასი ვარდება, ლიკვიდურობის პრობლემიდან გამომდინარე და ვალის გადახდის ვადის ამოწურვამდე საჭირო მოცულობის ფულის შეგროვების შანსი მინიმალურია.

$84 მლნ Evergrande-ს კოლოსალური პრობლემის მხოლოდ მცირე ნაწილია – კომპანია $300-მილიარდიანი ვალის გასტუმრებას მთავრობის, ან ინვესტორების დახმარების გარეშე ვერ შეძლებს.

ჩინეთის მთავრობას Evergrande-ს დახმარება არ უღირს – ასეთი ჩარევით პრობლემა არ აღმოიფხვრება და სახელმწიფო რესურსი წყალში გადაიყრება, ხოლო ინვესტორებისთვის არასახარბიელო და სარისკოა იმ კომპანიაში ფულის ჩადება, რომლის აქციების ფასიც 85%–ით არის გაუფასურებული.

ჩინური გიგანტის პრობლემებმა პანიკა შექმნა არა მხოლოდ ცისქვეშეთის ეკონომიკაში – შიშები საერთაშორისო ბაზრებსაც გადასწვდა და გაუფასურდა იმ ამერიკული კომპანიების აქციებიც, რომლებსაც Evergrande–სთან ჰქონდათ საქმიანო კონტაქტები.

გიგანტ ჩინურ დეველოპერს $300-მილიარდიანი ვალი 290-მდე ბანკიდან და საფინანსო კომპანიიდან აქვს აღებული. მისი გაკოტრება მნიშვნელოვნად დააზარებს აღნიშნულ კომპანიებსაც.

აღსანიშნავია, რომ ინვესტორთა ნაწილი Evergrande-ს შემთხვევას 2007-2008 წლების ფინანსურ კრიზის ადარებს, მაშინაც მასშტაბური პრობლემის ერთ-ერთი უმთავრესი მიზეზი უძრავი ქონების სექტორში დაგროვილი ვალი და არასათანადო რისკ-მენეჯმენტი გახდა.