18 მაისს საიტმა Emerging Europe-მა გამოაქვეყნა სტატია ზანგეზურსკის კორიდორზე, რომელსაც გეოეკონომიკური რევოლუცია უწოდა. სტატიაში აღნიშნულია, რომ ამ კორიდორის გახსნის შედეგად აზერბაიჯანი აზიელ და ევროპელ პარტნიორებთან ერთად, სატრანსპორტო კვანძი გახდება.
„ეს დიდი აბრეშუმის გზის მონაწილეების მთავარი მიზანია. ამ კორიდორის გახსნა დადებით გავლენას მოახდენს პოლიტიკურ, სავაჭრო და ეკონომიკურ თანამშრომლობაზე რეგიონის ქვეყნებს შორის,“ - ნათქვამია სტატიაში. რამდენად არის ეს გეოეკონომიკური რევოლუცია და უნდა ველოდოთ თუ არა რეგიონში დიდ ეკონომიკურ გადალაგებას?
„რონდელის ფონდის“ მკვლევარი ზურა ბატიაშვილი „კომერსანტთან“ აღნიშნავს, რომ მიუხედავად აჟიოტაჟისა, ნაკლებ სავარაუდოა ამ კორიდორის გახსნის შედეგად რეგიონში სატრანზიტო კუთხით რადიკალური ცვლილებები მოხდეს. ექსპერტი რამდენიმე საკვანძო საკითხს ასახელებს და მათ შორისაა სომხეთსა და აზერბაიჯანს შორის ჯერ კიდევ დაძაბული პოლიტიკური ურთიერთობა.
„არ ვფიქრობ, რომ დიდი მოლოდინი უნდა იყოს და რაღაც რადიკალურად შეიცვლება საქართველოს სატრანსპორტო ფუქნციასთან დაკავშირებით იმიტომ, რომ ამ კორიდორთან დაკავშირებით, რომელიც სომხეთის გავლით უნდა გაკეთდეს, ჯერ ერთი ბევრი რამე გაურკვეველია. მეორეც, რუსეთმა უნდა გააკონტროლოს ეს ტრანზიტი და ისევ რუსეთის ხელში იქნება, შესაბამისად პოლიტიკური ზეწოლაც შეიძლება გამოყენებული იყოს ბერკეტად აზრბაიჯანის წინააღმდეგ. ასევე, სამხედრო პოლიტიკური პრობლემები ჯერ არ არის ამოწურული სომხეთსა და აზერბაიჯანს შორისაც და საზღვრის დადგენის პრობლემა არსებობს. არ არსებობს დიპლომატიური ურთიერთობები, თუ ეს ურთიერთობები არ არსებობს, როგორ უნდა მოხდეს ყოველდღიურ რეჯიმში ისეთი მნიშვნელოვანი საკითხების განხილვა, როგორიც არის სატრანსპორტო დერეფანი? გზაც არ არსებობს, ეს გზაც დასაპროექტებელი და ასაშენებლია , ვინ ააშენებს ვინ დააფინანსებს ეგეც ცალკე საკითხია. ეს მხოლოდ იდეის დონეზეა რაც გაურკვევლობას მატებს პროცესს. ახალ რკინიგზას ვერავინ ააშენებს იმიტომ, რომ მილიარდობით დოლარი ჯდება და საქართველოს სარკინიგზო ფუნქცია რაც აქვს, ისევ ექნება ისევე როგორც ბაქო-თბილისი-ჯეიჰანის ნავთობსადენს ხელახლა ვერავინ ააშენებს. ესეც უშველებელ თანხებთანაა დაკავშირებული და მოქმედს აავინ გააუქმებს იმიტომ, რომ რამდენიმე ათეული კილომეტრი მოიგონ მანძილზე. ამდენად, ახალი სატრანსპორტო დერეფნის იდეა კი არსებობს, მაგრამ ბევრი რამ გაურკეველია, ამიტომ ჯერჯერობით ნაადრევი იქნება მის ეფექტიანობაზე საუბარი. დიდი მოლოდინი იმისა, რომ კარდინალურად რაღაც შეიცვლება რეგიონში სატრანსპორტო კუთხით, მე პირადად არ მაქვს იმიტომ, რომ სომეთსა და აზერბაიჯანს ისევე, როგორც სომხეთსა და თურქეთს შორის ბევრი პრობლემები არსებობს და ფიზიკურად არ არის დიპლომატიური ურთიერთობა. ვისა და ვის შორის უნდა მოხდეს შეთანხმება, ყოველდღიურ რეჟიმში ბევრი საკითხი იქნება განსახილველი ამ პროექტის განხორციელების დროს და ეს როგორ უნდა მოხდეს,“ - ამბობს ზურა ბატიაშვილი.
ზანგეზურის კორიდორი, რომელიც ომამდე ჩაკეტილი იყო, აკავშირებს აზერბაიჯანის ძირითად ტერიტორიასა და მისგან მოწყვეტილ ნახიჩევანის რეგიონს. მთიანი ყარაბაღის 2020 წლის კონფლიქტის შემდეგ გაფორმებული ცეცხლის შეწყვეტის შეთანხმება ამ კორიდორის გახსნას ითვალისწინებს. ზანგეზურის კორიდორი მდებარეობს უშუალოდ სომხეთის ტერიტორიაზე.