რადიო „კომერსანტის“ გადაცემაში „პროფესიონალები“ ელექტროენერგეტიკულ ბალანსსა და ენერგოუსაფრთხოებაში თბოსადგურების როლზე ისაუბრეს. საქართველოს ტექნიკური უნივერსიტეტის ენერგეტიკის ფაკულტეტის დეკანის, პროფესორის, გია არაბიძის თქმით, სისტემის მთავარი პრობლემა და გამოწვევა გენერაციის დეფიციტია. როგორც გია არაბიძე აღნიშნავს, ბოლო წლებში მნიშვნელოვნად შემცირებულია გენერაციის ობიექტების მშენებლობა.
ენერგო სისტემის უსაფრთხოებას ბევრი წახნაგი და მნიშვნელოვანი ფაქტორი განაპირობებს. ჩვენი სისტემის მთავარი პრობლემა გენერაციის დეფიციტია. სხვა ქვეყნებისგან განსხვავებით ჩვენი რესურსების მხოლოდ 20% გვაქვს ათვისებული. ბოლო წლებში მნიშვნელოვნად შემცირდა გენერაციის ობიექტების მშენებლობა, განსაკუთრებით ჰესების. ამის ორი მიზეზი შეგვიძლია დავასახელოთ. პირველი ეს არის ადამიანების ცნობიერება, არ შეიძლება ყველაფრის პროტესტი. არსებობს პროექტები,რომლებიც უნდა გაკეთდეს და რომლებიც არ უნდა გაკეთდეს. ენერგეტიკოსებს მიგვაჩნია,რომ თუ პროექტი ეკოლოგიურად გამართულია და ეკონომიკურად მომგებიანი, აუცილებლად უნდა განხორციელდეს.- ამბობს გია არაბიძე.
ის საზოგადოების ცნობიერების ამაღლების საჭიროებაზე საუბრობს. გადაცემაში მან ასევე ისაუბრა ტარიფების მნიშვნელობაზე და პირდაპირი ინვესტიციების შემცირებაზე,როგორც ერთ-ერთ მთავარ ფაქტორზე,რომელიც პირდაპირი აისახა ენერგეტიკული ობიექტების მშენებლობაზე.
2019 წელს 2018 წელთან შედარებით, მოხმარება 1,4%-ით გაიზარდა, ცუდია,რომ ამ ზრდას გენერაცია ვერ ეწევა და ის 2.3%-ით შემცირდა 2019 წელს, გასულ წელთან შედარებით და გაჩნდა დეფიციტი. იძულებულები გავხდით ამ დეფიციტის შესავსებად, 1.6 მილიარდი კილოვატ საათი გვეყიდა, რაც დაახლოებით, 80 მილიონი დოლარია. წლიურ ჭრილში შეიძლება დეფიციტის დაბალანსება, მაგრამ სეზონების მიხედვით, პრობლემატურია. განსაკუთრებით ზამთრის თვეებში. მე არ მახსოვს ივლის-აგვისტოში გვეყიდოს გენერაცია, მაგრამ იმდენად რთული სიტუაცია იყო,რომ წელს მოგვიწია ყიდვა. ფაქტობრივად, წელს გენერაცია არ გაგვიყიდია,- ამბობს გია არაბიძე. მან აღნიშნა,რომ 2025 წლისთვის ჩვენ მიერ ელექტროენერგიის მოხმარება 18-20 მილიარდ კილოვატ საათს გაუთანაბრდება.
გადაცემაში, ასევე იმყოფებოდა სტუმრად თბოსადგურ შპს „გადაბნის თბოსადგური 2“-ის მთავარი ინჟინერი, ზურაბ სუხიტაშვილი. მან ახალი სადგურის მიზნებსა და შესაძლებლობებზე ისაუბრა. ახალი თბოსადგურის ეფექტურობა 55%-ს შეადგენს და მისი ექსპლუატაციის ვადა 25 წელია.
ჩვენი ახალი სადგური წარმოადგენს საბაზისო სადგურს და მისი საპროექტო სიმძლავრე შეადგენს 230 მეგავატს, თუმცა შესაფერისი გარემო პირობების შემთხვევაში ტესტირების დროს 267 მეგავატსაც მიაღწია. ჩვენ დადგენილი ტარიფებით ვიმუშავებთ და ორიენტირებულები ვიქნებით გამოვიმუშავოთ მეტი ელექტროენერგია,რათა მივიღოთ მეტი შემოსავალი. პირველი წლის შემოსავალი 1,2 მილიონი კილოვატს უნდა შეადგენდეს, ეს რიცხვი გარკვეული წლების გასვლის შემდეგ გაიზრდება.,- ამბობს ზურაბ სუხიტაშვილი. როგორც მან აღნიშნა, ტესტირების პროცესი წარმატებულად მიმდინარეობს, ტესტირების დასრულების შემდეგ კი თბოსადგური ლიცენზიის მოპოვების რეჟიმში გადავა.
ტესტირების პროცესი იძლევა იმის საშუალებას,რომ სულ მალე, გარდაბნის თბოსადტური 2 საქართველოს ენერგეტიკის განვითარების პროცესს შეუერთდეს. ჩვენი სადგური დაკომპლექტებული იქნება 100%-ით ადგილობრივი კადრებით, საზღვარგარეთიდან მოწვეულები იქნებიან კონსულტანტები,რომლებიც დაეხმარებიან ადგილობრივ კადრებს შეისწავლონ და ექსპლუატაცია გაუწიონ სადგურს,- აღნიშნავს ზურაბ სუხიტაშვილი.
მასალა მოამზადა ნათია კეკენაძემ