ენგურჰესის გამომუშავება რეაბილიტაციის შემდეგ, მაისში, გასული წლის ანალოგიურ პერიოდთან შედარებით, 98%-ით გაიზარდა და 404 მლნ კვტ/სთ-ს მიაღწია. ძირითადად მის ხარჯზე, 24%-ით 1.221 მლრდ კვტ/სთ-მდე გაზრდილია ჯამური გენერაციაც. მთელს გამომუშავებაში, ბოლო 10 წელიწადში აშენებული ჰესების წილი 19%-ს აჭარბებს.
შარშანდელისგან განსხვავებით წელს მაისში თბოსადგურების საჭიროება აღარ დამდგარა, შარშანაც დატვირთვამ მხოლოდ 13 მლნ კვტ/სთ შეადგინა, ქარის სადგურის გენერაცია კი 8.1 მლნ კვტ/სთ-დან 9 მლნ კვტ/სთ-მდე გაიზარდა. მისი წილი ელექტროენერგიის საერთო გამომუშავებაშუ წლიურად სტაბილურად 0.7-0.8 პროცენტს შეადგენს.
გენერაციის ზრდის პარალელურად მკვეთრად – 18%-ით, 1.055 მლრდ კვტ/სთ-მდე გაიზარდა მოხმარებაც. მოხმარების ზრდა ყველაზე მაღალი +33% აფხაზეთში დაფიქსირდა, თბილისში ეს მაჩვენებელი 17%-ით გაიზარდა, ენერგო-პრო ჯორჯიას აბონენტებისთვის კი 7%-ით.
გამომუშავების მოხმარებაზე უფრო სწრაფად ზრდამ ქვეყანას ექსპორტის გაორმაგების საშუალება მისცა. მაისში ელექტროენერგიის ექსპორტი 102%-ით გაიზარდა და 131 მლნ კვტ/სთ-ს მიაღწია.
მაისში სეზონური ზრდის მიუხედავად, პირველ ხუთ თვეში ელექტროენერგიის დეფიციტმა 1.558 მლრდ კვტ/სთ შეადგინა და იმპორტმა ექსპორტს 11.8-ჯერ გადააჭარბა. ზაფხულის თვეებში, წყალუხვობის პერიოდში, დინამიკის გაუმჯობესებაა მოსალოდნელი, მაგრამ ენერგეტიკული ზამთრის პერიოდში (სექტემბერი–მარტი) კვავ მაღალი იმპორტის საჭიროება დადგება.
2010 წელს საქართველოში არსებული ელექტროსადგურების ჯამურმა გენარეაციამ 10.058 მლრდ კვტ/სთ შეადგინა, მოხმარებამ - 8.441 მლრდ კვტ/სთ. 2020 წელს გენერაციამ 11.160 მლრდ კვტ/სთ-ს მიაღწია, ხოლო მოხმარებამ 12.157 მლრდ კვტ/სთ-ს. 10 წელიწადში გამომუშავება 11%-ით, ხოლო მოხმარება 44%-ით გაიზარდა. მოხმარების ზრდის ტემპის შენარჩუნების შემთხვევაში 2030 წელს მოთხოვნა 17.506 მლრდ კვტ/სთ-ს მიაღწევს. თუ ამ ყველაფერს ქსელურ და სასადგურე დანაკარგებსაც დავუმატებთ, ახალი სიმძლავრეების არაშენების შემთხვევაში 2030 წელს დეფიციტი 7 მლრდ კვტ/სთ-ს გადააჭარბებს.
თითქმის ყველა ახალი ჰესის, მათ შორის მცირე სიმზლავრის ჰესის მშენებლობა საქართველოში სკანდალის მიზეზი ხდება. არაშენებულ ჰესებზე ვრცელდება ინფორმაცია, რომ ისინი სვანეთსა და იმერეთს დატბორავენ. აპოკალიფსური სცენარით ქუთაისს 34 მეტრიანი ტალღა უნდა დაატყდეს თავს, განადგურდეს ტვიში, კაშხლის ჩამონგრევამდე ახლომდებარე სახლები მეწყერებმა დაანგრიოს. ანტიჰესური კამპანია უმეტეს შემთხვევაში ფაქტების ნაცვლად ემოციებზეა აგებული, ხშირია სიცრუის ტირაჟირების შემთხვევებიც. ჰესების მოწინააღმდეგეების ერთ-ერთ არგუმენტს ის მცდარი ფაქტი წარმოადგენს, რომლის თანახმადაც ახალი ჰესები არ მუშაობს, რეალობა საპირისპიროა: ბოლო ათ წელიწადში აშენებულმა სადგურებმა: ლარსი ჰესმა, ფარავანჰესმა, დარიალჰესმა, ხელვაჩაური ჰესმა, შუახევჰესმა, კირნითიჰესმა და მესტიაჭალა ჰესმა მაისში ჯამში 235 მლნ კვტ/სთ, ანუ საერთო გენერაციის 19.2% გამოიმუშავა.
Commersant დაინტერესდა თუ რა უნდა გააკეთოს სახელმწიფომ იმისთვის, რომ მოსახლეობაში განწყობები შიცვალოს, რისთვისაც ენერგეტიკის ყოფილ მინისტრსა და დიდი კაშხლების კომიტეტის თავმჯდომარეს დავით მირცხულავას დაუკავშოირდა. მირცხულავას თქმით კომუნიკაციის გაუმჯობესებაა აუცილებელი. ჰესები, რომლებიც განახლებად ენერგიას განეკუთვნება მთელს მსოფლიოში, მათ შორის ევროპაშიც შენდება და მომავალშიც გამონაბოლქვის შესამცირებლად ჰესი ერთ-ერთ აუცილებელ ალტერნატივად განიხილება.
გიორგი ელიზბარაშვილი