აშშ–ის პრეზიდენტსა და გერმანიის კანცლერს შორის „ჩრდილოეთის ნაკადი–2“–ის ირგვლივ შეთანხმება რუსეთს გაზის პირდაპირ დასავლეთ ევროპაში მიწოდების შესაძლებლობას აძლევს.
შესაძლოა, ამ გარიგებით ბაიდენმა გერმანიასთან ურთიერთობები მოაწესრიგა, მაგრამ მეტს ვერაფერს მიაღწევს. „ჩრდილოეთის ნაკადი –2“ მცდარი პროექტია, რომელიც გერმანიის მთავრობას შეასუსტებს და ევროპას რუსული აგრესიის წინაამღდეგ გაცილებით უფრო მოწყვლადს გახდის.
ახალი მილსადენი რუსული სამთავრობო გიგანტის „გაზპრომის“ მიერ კონტროლდება და ბალტიის ზღვით ევროპაში მეტი გაზის მიწოდების შესაძლებლობას აძლევს.
ამაჟამად რუსული გაზის მესამედი ევროპას უკრაინის ტერიტორიის გავლით მიეწოდება, რაშიც კიევი ტრანზიტის საფასურის სახით $2 მლრდ–ს იღებს. ახალი გაზსადენით მოსკოვს კიევის თამაშგარე მდგომარეობაში დატოვება შეუძლია, ეს კი ქვეყნის ეკონომიკურ მდგომარეობას გააუარესებს.
სატრანზიტო შემოსავლებს ასევე პოლონეთი, სლოვაკეთი და უნგრეთი დაკარგავენ, მაგრამ ყველაზე საშიში ისაა, რომ ეს პროექტი რუსულ გაზზე ევროპის დამოკიდებულებას კიდევ უფრო გაზრდის. და ეს მაშინ, როდესაც „გაზპრომ“–ზე ევროპის მიერ მოხმარებული გაზის 40% მოდის.
პრეზიდენტობის პირველივე დღეებში ჯო ბაიდენმა გაზსადენის პროექტი გააკრიტიკა, თუმცა, მის შესაჩერებლად ახალი სანქციები არ შემოიღო. ამით როგორც რესპუბლიკური, ასევე თავისი მშობლიური დემოკრატიული პარტია ძალიან გააბრაზა.
რუსეთთან დათმობის სანაცვლოდ, ამერიკამ გერმანიასთან ერთობლივი განცხადება მიიღეს, რომ უკრაინას განახლებადი ენერგიის განვითარებაში დაეხმარებიან.
არც ერთი პუნქტი, რომელიც გარიგებაში ფიგურირებს, რუსეთს გაზსადენის უკრაინის წინაამღდეგ გამოყენებაში ხელს არ შეუშლის. ანგელა მერკელმა განაცხადა, რომ გერმანია მზადაა შემოიღოს სანქციები რუსეთის წინაამღდეგ იმ შემთხვევაში, თუ მოსკოვი უკრაინულ ტრანზიტს შეწყვეტს.
თუმცა, რა სანქციებზე შეიძლება იყოს საუბარი და რა ვადებში – დაზუსტებული არაა – არანაირი კონკრეტული სადამსჯელო ზომები უკრაინული ტრანზიტის შეწყვეტის შემთხვევაში გათვალისწინებულ არ არის. პუტინს შეუძლია მშვიდად იყოს – მის საყვარელ სათამაშოს – 9.5 მლრდ. ევროდ შეფასებულ გაზსადენს, ახლო მომავალში არანაირი სირთულეები არ ელოდება.
უკვე მიმდინარე წლის შემოდგომაზე, საპარლამენტო არჩევნების შემდეგ, ანგელა მერკელი კანცლერის პოსტს დატოვებს და ბაიდენის ადმინისტრაციამ გერმანიის შემდგომ მთავრობაზე და კანცლერზე ზეწოლა უნდა მოახდინოს – მხარეებმა გარიგების პროცესში დაშვებული შეცდომები უნდა გამოასწორონ და მოლაპარაკებებში ის ქვეყნებიც ჩართონ, რომლებიც ახალი გაზსადენის ამუშავების შემთვევაში ყველაზე მეტად ზარალდებიან.
მერკელმა და ბაიდენმა თავიანთი უხერხემლო პოლიტიკით ვლადიმირ პუტინს მეტი სითამამე შესძინეს, რაც არავის არ აწყობს. თავისი მოქმედებებით მერკელმა ევროპას არავითარი სარგებელი არ მოუტანა.
ევროპის და გერმანიის უსაფრთხოებისთვის მიყენებული ზიანის ანაზღაურება უკვე მომავალ მთავრობას მოუწევს, ამერიკა კი ვალდებულია დაგვიანებით, მაგრამ მაინც გამოასწოროს თავისივე დაშვებული შეცდომა.
bloomberg.com