OPEC+-ში შემავალი ქვეყნები მარტ-აპრილში ნავთობის მოპოვებას არსებულ დონეზე შეინარჩუნებს, იმის მიუხედავად, რომ ბაზრის მონაწილეები დღე-ღამეში მოპოვების 1,5 მლნ. ბარელით ზრდას ელოდნენ.
თუმცა, საბოლოო გადაწყვეტილება ამ მოლოდინებისგან განსხვავებული აღმოჩნდა, რის შემდეგაც ლონდონის ბირჟაზე ნავთობი Brent 5,2%-ით, 67,4 დოლარამდე გაძვირდა.
თუმცა, RBC-ს ცნობით, შესაძლოა რუსეთმა და ყაზახეთმა აპრილში მოპოვება მაინც გაზარდონ. დღე-ღამეში 130 000 და 20 000 ბარელით შესაბამისად.
1 წლის წინ, 2020 წლის 6 მარტს ანალოგიური შეთანხმება ჩაიშალა იმის გამო, რომ საუდის არაბეთი, პანდემიის პირობებში მოხმარების მკვეთრი ვარდნის ფონზე, მოპოვების დღე-ღამეში დამატებითი 1,5 მლნ. ბარელით ითხოვდა, მოსკოვი კი არ დათანხმდა. ამის შემდეგ ფასები თითქმის 30% ჩამოიშალა, ნავთობის ღირებულება კი რამდენიმე დღე ნულს ქვემოთ იყო.
ნავთობის ბაზარზე კატასტროფის თავიდან არიდების მიზნით, მომპოვებელმა ქვეყნებმაკონსულტაციები განაახლეს და საბოლოო ჯამში 1 მაისიდან მოპოვების დღე-ღამეში რეკორდული 9,7 მლნ. ბარელით შემცირების თაობაზე შეთანხმდნენ.
ეს მაჩვენებელი უნდა შემცირდეს და საბოლოოდ მოპოვება პანდემიამდელ მაჩვენებელს 2022 წლის მაისისთვის უნდა დაუბრუნდეს.
2020 წლის დეკემბერში, საკარანტინო შეზღუდვების შერბილების და ეკონომიკის ნაწილობრივი აღდგენის პირობებში, OPEC+ ის წევრები ყოველთვიურად მოპოვების 500 000 ბარელით კორექტირებაზე შეთანხმდნენ, თუმცა, რამდენიმე დღის წინ საუდის არაბეთმა მოპოვება ნებაყოფლობით შეამცირა, ხოლო დანარჩენი ქვეყნების კვოტები უცვლელი გახდა, რუსეთის და ყაზახეთის გარდა. ისინი მოპოვებას 65 000 და 10 000 ბარელით შესაბამისად გაზრდიან.
„ეჭვგარეშეა, რომ იანვარში ჩვენი ბოლო შეხვედრის შემდეგ მდგომარეობა ნავთობის გლობალურ ბაზარზე მნიშვნელოვნად გაუმჯობესდა. OPEC+ის წევრების მიერ მოპოვების შემცირებამ და საუდის არაბეთის ნებაყოფლობითმა გადაწყვეტილებამ ბაზრის დაბალანსებას ხელი შეუწყო“ - განაცხადა საუდის არაბეთის ენერგეტიკის მინისტრმა პრინც აბდულაზის ბენ სალმანმა.
მაგრამ ამავე დროს, მისი თქმით, ბაზრის აღდგენის ტემპების გაურკვევლობა არ შემცირებულა და გასულმა წელმა ცხადყო რამდენად რთულია ასეთ გარემოში პროგნოზების გაკეთება.
„ამ ფონზე, შესაძლოა, ვინმეს თავი მოვაბეზრო, მაგრამ მაინც გავიმეორებ. ყველას დიდი სიფრთხილე გვმართებს“, - მიიჩნევს პრინცი.
სავარაუდოდ, OPEC+ის ახალო გადაწყვეტილება ნავთობის ფასებზე პოზიტიურად აისახება და ხელს ბაზრის ნორმალიზაციას შეუწყობს. შესაძლოა, კარტელის მიზანიც სწორედ ესაა, თუმცა, წევრ-ქვეყნებს შორის ბევრია ისეთი, რომელსაც მოპოვების გაზრდა სურს და ფასების ბოლოდროინდელი ზრდა ამისთვის საუკეთესო არგუმენტია.
თუმცა, ამავე დროს ყველა აცნობიერებს, რომ პანდემიას ბოლო ჯერაც არ უჩანს და არავინ იცის, ნორმალური ცხოვრება სრულად როდის აღდგება. ამ ვითარებაში ნავთობის ფასების დღევანდელი ზრდა შესაძლოა ერთ წამში ისევ ვარდნამ შეცვალოს, ამიტომაც ქვეყნების უმრავლესობა მოპოვების შემცირების მომხრე რჩება.
bloomberg.com
მოამზადა თენგიზ აბლოთიამ