ყვავილები, გასართობი ცენტრები, კლასიკური ტანსაცმლის სეგმენტი, პარფიუმერია და სარიტუალო სერვისები - ეს ის ბიზნესებია, რომლებსაც ეპიდემიის პერიოდში ყველაზე მეტად უჭირთ. შესაბამისად, ბევრმა კომპანიამ სტრატეგია შეცვალა და სადაც შესაძლებელი იყო, ონლაინ გაყიდვაზე გადაერთო, ან ახალი საქმე წამოიწყო. ზოგმა ვერ გაუძლო და გაკოტრდა.

მეწარმეების ნაწილმა ამ გამოწვევას თავი მეტნაკლებად გაართვა, რომელთა შორისაა გარდაბანში მცხოვრები ბიზნესმენი პაატა რაჭველიშვილი. იგი მუნიციპალიტეტში ხის საამქროსა და ბოსტნეულის სათბურს ფლობს. ეპიდემიამდე რაჭველიშვილი  ყვავილების ბიზნესით იყო დაკავებული.

მან პანდემიის გამო შექმნილ კრიზისს თავი დააღწია, რასაც სტრატეგიის შეცვლით მიაღწია.

„რამდენიმე წლის წინ ჰოლანდიური ვარდები მოვაშენეთ, დაახლოებით 15 000 ნერგი, წარმოების გაფართოებას ვგეგმავდით, მაგრამ  კოვიდი გამოჩნდა და მთელი ბიზნესი ჩაგვივარდა. ამიტომ ყვავილების სათბურიდან აქცენტი ბოსტნეულ კულტურებზე გადავიტანეთ, ვარდი 100%-ით ჩაანაცვლა სალათის ფოთლებმა და ამან გაამართლა. სამწუხაროდ, არც პერსპექტივა ჩანს, რადგან ცხადია, რომ წელს და შემგომი 2-3 წლის განმავლობაში ყვავილების ბიზნესი ტრენდული აღარ იქნება და ამიტომ ვაპირებთ, ისევ ბოსტნეულის ხაზი განვავითაროთ. ყვავილებს ახლა მხოლოდ ინტერიერის გალამაზების ფუნქცია მივანიჭეთ. ალბათ, ეს დროც დაბრუნდება, მაგრამ პანდემიისას ყვავილების ბიზნესი აშკარად წამგებიანია. ვფიქრობ, დროულად მოვახდინე რეაგირება. ყვავილების იმედად რომ ვყოფილვიყავთ, დღეს შეიძლება არც გვეარსება. ვფიქრობთ, ამ სიტუაციას გავუძლებთ, მთავარია არ დაგვკეტონ. კიდევ ერთ შეზღუდვებს ეკონომიკა, ქართული ბიზნესი ვერ გადაიტანს“, - აღნიშნავს ბიზნესმენი ,,კომერსანტთან“ საუბარში.

სპეციალისტების აზრით, სტრატეგიის შეცვლა მეტნაკლებად ყველა ბიზნესში მოხდა, თუმცა არის დარგები, რომლებიც პანდემიამ თითქმის მიწასთან გაასწორა. ამის შესახებ საუბრობს ეკონომიკურ მეცნიერებათა დოქტრორი, პროფესორი პაატა აროშიძე.

 „ბიზნესები დარგიდან დარგში იშვიათად გადადიან, მაგრამ სტრატეგია შეცვალეს.  განსაკუთრებით მომსახურების სფეროში მოღვაწე კომპანიებმა, აქცენტები ძირითადად დისტანციურ სერვისებზე გადაიტანეს. ზოგმა ეს მიმართულება შეზღუდვების მოხსნის მიუხედავადაც შეინარჩუნა.  ბევრმა საკმაოდ დიდი დანაკარგი მიიღო, მაგალითისთვის სასტუმროებს, შემოსავლები თითქმის მასიურად შეუმცირდათ. პანდემიამ გამოიწვია, რომ მოერგონ რეალობას, სხვა გამოსავალი არც აქვთ. ვერ წარმომდიგენია ბიზნესმენი, თანამედროვე მენეჯერი, ვინც ძველებურად აგრძელებდეს მომხმარებლებთან თანამშრომლობას. ყველაზე მეტად კი გაუჭირდა გასართობ ინდუსტრიას, ასევე სარიტუალო დარბაზებს, რადგან ქორწილები და ქელეხები იმ ოდენობით არ არის, როგორც უნდა იყოს. გარდა ამისა, მთელი ქვეყნის მასშტაბით, ბაზრობებზე რომ ჩაიაროთ, კლასიკურ ტანსაცმელს ვეღარ ნახავთ,  ბრენდულ მაღაზიებში შემორჩენილია, მაგრამ ბაზრობებზე ამ სეგმენტისთვის ადგილი აღარ არის. პრობლემაა პარფიუმერულ ბიზნესშიც“, - განაცხადა აროშიძემ ,,კომერსანტთან“.

ამდენად, როგორც სპეციალისტები აღნიშნავენ, პანდემიის გამო კომპანიები  დიდი პრობლემის წინაშე აღმოჩნდნენ. სავარაუდოდ, მომავალში  ისეთი ბიზნესები იქნება პრიორიტეტული, რომლებიც ელექტრონულ სივრცეში მუშაობენ, IT ტექნოლოგიები და სხვა, ხოლო მომსახურების მფეროს, ჯერჯერობით, პოზიციების აღდგენა გაუჭირდებათ.

 მარი ჩიტაია