საქართველოში საწვავი, განსაკუთრებით კი, დიზელი, 100%-ით ძვირი ღირს, ვიდრე მოსაზღვრე აზერბაიჯანში. მართალია, ეს ნავთობის მომპოვებელი და ექსპორტიორი ქვეყანაა და ფასიც დიდწილად ამით არის განპირობებული. ფასების ასეთი მკვეთრი სხვაობა ქვეყანაში აღურიცხავი საწვავის შემოტანის წინაპირობას ქმნის, რისი კონტროლიც რეალურად შეუძლებელია.  ნავთობპროდუქტების იმპორტიორთა კავშირის ხელმძღვანელი ვანო მთვრალაშვილი ,,კომერსანტთან“ ადასტურებს, რომ აზერბაიჯანიდან აღურიცხავი საწვავის, განსაკუთრებით, დიზელის შემოტანის ფაქტები გახშირდა.

,,აზერბაიჯანიდან არალეგალური დიზელის საწვავის შემომტანი არიან სატრანსპორტო საშუალებები, როგორც ტრანზიტული, ასევე კერძო სატვირთო მანქანები, რომლებსაც არასტანდარტული ავზები აქვთ დამონტაჟებული და ამის საშუალებით ახერხებენ დიზელის საწვავის შემოტანას.  არაორგანიზებული ბიზნესია, რომელსაც დიდი მცდელობის მიუხედავად, ვერაფერს ვუხერხებთ. ცხადია, მიზეზი ფასთა შორის დიდი სხვაობაა. აზერბაიჯანში დიზელის ფასი 1,20 ლარის ფარგლებშია, ჩვენთან მინიმუმ 2-ჯერ მეტი ანუ 100%-ით ძვირი ღირს. აღურიცხავი პროდუქტის ჩაბარება ზოგიერთ არაბრენდირებულ სადგურზე ხდება.  ეს პროცესი განსაკუთრებით გააქტიურდა იმ ფონზე, როცა ასეთი მზარდია ფასები, დიზელი რეკორდულად ძვირია და ამ დროს მწარმოებელ ქვეყანაში, როგორიც აზერბაიჯანია, ფასი არ იცვლება“, - აცხადებს ვანო მთვრალაშვილი.

საწვავის ფასით საქართველო რეგიონის ლიდერია

გარდა აზერბაიჯანისა, საქართველოში საწვავი უფრო ძვირია, ვიდრე სომხეთში, თურქეთსა და რუსეთში. კერძოდ, საქართველოში საწვავის ფასი ბრენდირებულ ავტოგასამართ სადგურებზე შეადგენს – A-92 მარკის  ბენზინი -0,82 ევროს ,  A-95  მარკის ბენზინის ფასი – 0,86 ევროს , A-98 მარკის  ბენზინი – 0,89 ევროს ; დიზელის საწვავი – 0,81 ევროს. ხოლო ბრენდირებულ ავტოგასამართ სადგურებზე სუპერის, რეგულარისა და პრემიუმის ტიპის საწვავის ფასი 3 ლარს აღემატება.

ამასთან მზარდია საერთაშორისო ბაზრებზე ნავთობის ფასიც. კერძოდ, BRENT-ის მარკის ნავთობის ფასია $72/ბარელი.

სომხეთში – 1 ლიტრი A-92 მარკის  ბენზინის ფასი შეადგენს  – 0,80 ევროს,  A-95 მარკის ბენზინის ფასი 0,82 ევროა, A-98 მარკის  ბენზინი – 0,85 ევრო, ხოლო დიზელის საწვავის ღირებულება 0,78 ევროს შეადგენს.

აზერბაიჯანის შემთხვევაში,  A-92 მარკის  ბენზინი -0,50 ევროდ ივაჭრება,  A-95  მარკის ბენზინის ფასი – 0,73 ევროა, A-98 მარკის  ბენზინი – 0,80 ევრო; დიზელის საწვავი კი 0,40 ევრო ღირს.

თურქეთში – A-95  მარკის  ბენზინის ფასი – 0,79 ევროს, A-98  მარკის ბენზინი – 0,85 ევროს, დიზელის საწვავი – 0,74 ევროს შეადგენს.

უკრაინაში – A-92 მარკის  ბენზინი – 0,93 ევროდ იყიდება;  A-95  მარკის  ბენზინის ფასი – 0,96 ევროა, A-98  მარკის ბენზინი – 1.02 ევროს, დიზელის საწვავი – 0,90 ევროს.

რუსეთში კი საწვავის ფასი 0.53-0.67 ევროს შორის მერყეობს.

ამდენად, საწვავის ფასით საქართველო რეგიონის ქვეყნებში ლიდერ პოზიციაზეა.

თუმცა, ფასის მიუხედავად, იმპორტი და მოხმარება ქვეყანაში ბოლო 2 წლის მაქსიმუმზეა. ნავთობპროდუქტების იმპორტიორთა კავშირის განცხადებით, 2021 წლის იანვარ-ივლისის განმავლობაში საქართველოში ბენზინისა და დიზელის საწვავის იმპორტმა შეადგინა 631.4 ათასი ტონა, რაც 23.1 ათასი ტონით, ანუ 3.8%-ით მეტია გასული წლის ანალოგიური პერიოდის მაჩვენებელთან (608.3 ათასი ტონა) შედარებით და 50,1 ათასი ტონით, ანუ 8,6%-ით პანდემიამდელ 2019 წლის ანალოგიური პერიოდის მაჩვენებელთან (581,3 ათასი ტონა) შედარებით.

ცნობილია, რომ აზერბაიჯანი საქართველოსთვის დიზელის უმსხვილესი მომწოდებელია. გასულ წელს აზერბაიჯანიდან საქართველოში გადაიზიდა 214,9 ათასი ტონა, რაც 44,7 ათასი ტონით, ანუ 26,3%-ით მეტია 2019 წელს აზერბაიჯანიდან საქართველოში შემოტანილი დიზელის მოცულობაზე. 

 

მარი ჩიტაია