„ახლა ინვესტორს რამე ინტერესი და იდეა თუ გაუჩნდა ჩვენი ქვეყნის მიმართ, ორივე ხელი უნდა ჩავავლოთ და არ გავუშვათ. მთავრობამ ბიუროკრატიული დაბრკოლებების ნაცვლად, უნდა სტაცონ ხელი ასეთ ადამიანებს და მარტივად გააკეთებინონ საქმე. ნამდვიალდ მძიმე ვითარებაა ქვეყანაში და მთავრობის მხრიდან უფრო „აგრესიული ხელშეწყობაა“ საჭირო,“ - ამის შესახებ „კომერსანტთან“ East Gate Group-ის სამეთვალყურეო საბჭოს თავმჯდომარემ ირაკლი იაშვილმა ისაუბრა.
საერთაშორისო ორგანიზაცია SOS International-მა უსაფრთხოების ნიშნით, სხვადასხვა ქვეყნების შეფასების რუკა გამოაქვეყნა. შეფასება მოიცავს ისეთ კრიტერიუმებს, როგორებიცაა სოციალურ, პოლიტიკური უსაფრთხოება, პანდემიის დროს ჯანმრთელობის უსაფრთხოება და პოსტპანდემიურ პერიოდში ბიზნესის კეთების უსაფრთხოების რისკები. პოსტპანდემიურ პერიოდში ბიზნესის კეთებისა და ჯანმრთელობის უსაფრთხოების ნაწილში საქართველო მსოფლიო რუკაზე უკიდურესად მაღალი რისკის მქონე ერთადერთ ქვეყნადაა მონიშნული.
ბიზნესმენები მიიჩნევენ, რომ საქართველოს ეკონომიკის სისუსტე საერთაშორისო კვლევებშიც იჩენს თავს, თუმცა ბიზნესმენ ირაკლი იაშვილის განმარტებით, ეს პროცესები შექმნის დიდი რესტარტის დასაწყისს და როგორც ყველაზე მოწყვლადი ბიზნესგარემოს მქონე ქვეყანა, ყველაზე დიდ გავლენას საქართველო საკუთარ თავზე დაინახავს.
„ეს ჩვენ გვგონია, რომ რაღაცას წარმოვადგენთ, თორემ რეალურად არაფერსაც არ წარმოვადგენთ, იმდენად ღარიბები ვართ. ის ბიზნესები, რომელიც იხურება, ხომ ისედაც დახურულია და დანარჩენი ვეღარ უძლებს მეორე ტალღას და ეს ჩემი ბიზნესების მაგალითზეც ჩანს. ჯაჭვური რეაქციაა - როცა ერთი კომპანია იხურება, მეორეზე მაინც ახდენს გავლენას, სექტორები ერთამნეთზეა გადაბმული. ჩვენი ეკონომიკის სისუსტე, რა თქმა უნდა თავს იჩენს, განსხვავებით ჩვენი მეზობლებისგან, ჩვენ არაფერი გვაქვს გარდა იმისა, რომ ვისესხოთ ფული. ვინმეს ინტერესი თუ გაუჩნდა ან რამე იდეა ჩვენი ქვეყნის მიმართ, ბიუროკრატიული დაბრკოლებების ნაცვლად უნდა სტაცონ ხელი და მარტივად გააკეთებინონ საქმე, ინვესტორს უნდა ჩაავლონ ორივე ხელი და არ გაუშვან. ამ სუსტი ეკონომიკის დროს, მეტი რა დგავრჩენია. ნამდვილად მძიმე ვითარებაა ქვეყანაში და მთავრობის მხრიდან უფრო „აგრესიული ხელშეწყობაა“ საჭირო. ეს ბარიერები და გადაუწყვეტლობა არის მთავრობის პრობლემა, თვეები უნდებიან მთავრობაში, რომ რამე მოიფიქრონ.
მე ვფიქრობ , პოსტპანდემიური პერიოდი დიდი რესტარტის დასაწყისი იქნება. ეს პანდემია შექმნის გადარჩენის ფორმულას, გადარჩება ის კომპანია, ვინც სწორ გადაწყვეტილეებს იღებს. ეს არის ბუნებრივი შერჩევის პროცესი. შეიძლება მოხდეს კონსოლიდაციები გაერთიანებები და კომპანიების გამსხვილებები. ახალ რეალობაში აღმოჩნდება სამყარო, ხოლო ჩვენ ყველაზე ძალიან, იმიტომ, რომ ჩვენ ერთერთი ყველაზე ღარიბი ერი ვართ და ბიზნესზეც პანდემიამ ყველაზე მეტად იმოქმედა,“ - განმარტავს ირაკლი იაშვილი.
საერთაშორისო სავაჭრო პალატის თავმჯდომარე ფადი ასლი კი მიიჩნევს, რომ ბიზნესი და საინვესტიციო გარემო პანდემიის გარეშეც იძირებოდა, შესაბამისად ინვესტორების დამოკიდებულებას აღნიშნული კვლევის შედეგები დიდად ვერ შეცვლის.
„არ აქვს მნიშვნელობა, ერთ მეტრის სიღრმეში იძირები თუ მეტრნახევრის - მაინც იძირები. ეს იმას ნიშნავს, რომ პანდემიის გავლენა ბინზესზე ცალსახაა, მაგრამ მთავრობის განწყობა უცხოური ინვესტიციების მიმართ კორონავირუსითაც და მის გარეშეც ძალიან მძიმე იყო. პანდემიის გამო ბიზნესის კეთებისა და ჯანმრთელობის უსაფრთხოების კუთხით საქართველო ყველაზე მაღალი რისკის მქონე ქვეყანა აღმოჩნდა, მაგრამ ეს იმიტომ რომ 8 წელია მთავრობა ცუდ პოლიტიკას მისდევს და ეს ინვესტორების განწყობაზეც აისახება. არ მუშაობს სასამათლო, მათი უმრავლესობა მთავობასთან დაახლოებული პირების მსხვერპლნი გახდნენ. ფაქტი, რომ მთავობამ მაღაზიები და რესტორნები კიდევ ორი თვით დახურა. ეს ქართულ ბიზნესებზე მძიმედ აისახა, უცხოური ბიზნესები კი ისედაც არ მოდიოდნენ საქართველოში. ამ ორი თვის განმავლობაში რამე ფანტასტიურ იდეას ნუ ელოდებით მათგან, როცა მთელი 8 წელი კრახი იყო. მათ არ ესმით ეკონომიკა, არ ესმით ფინანსები. ქურდი ვერ მოგაწვდის გადაწყვეტილებას, როგორ არ იყო გაძარცვული,“ - განმარტავს ფადი ასლი.
SOS International-ის კვლევის თანახმად კოვიდპანდემიის დროს ჯანრთელობის უსაფრთხოებისა და პანდემიასთან ბრძოლის ზომების ეფექტურობით საქართველო მაღალი რისკის მქონე ქვეყნებს შორის დასახელდა. პოლიტიკური ძალადობის, სოციალური არეულობისა და ამ საკითხებთან დაკავშირებით, პანდემიის ზეგავლენის მიხედვით საქართველო დაბალი რისკის მქონე ქვეყნებს შორის არის. ორგანიზაცია რისკის შეფასების კრიტერიუმებსა და მოცემული მაჩვენებლების მიხედვით მსოფლიო რუკას ყოველთვიურად აახლებს.