არჩევნების შემდეგ მმართველი გუნდის მთავარ გამოწვევას ისევ COVID 19-თან ბრძოლა წარმოადგენს. ამას გარდა, „კომერსანტი“ დაინტერესდა რა ძირითადი ეკონომიკური ნაბიჯები უნდა გადადგას არჩევნებში გამარჯვების შემდეგ ახალმა მმართველმა გუნდმა, იმისთვის რომ პანდემიის ფონზე ეკონომიკის სწრაფ გაჯანსაღებას შეუწყოს ხელი.
ფინანსისტი და პრეზიდენტის ყოფილი მრჩეველი, თემურ ბასილია „კომერსანტთან“ აღნიშნავს, რომ ახალი მმართველი გუნდის მთავარი გამოწვევა ინფლაციის კონტროლირებად ჩარჩოში მოქცევა, მაკროეკონიმიკური სტაბილურობის შენარჩუნება და საგარეო ვალების რესტრუქტურიზაციაა.
„პირველ რიგში აღვნიშნავ, რომ პანდემია კიდევ წელიწადი და შესაძლოა მეტიც გაგრძელდეს, ამიტომაც ალბათ საუბარი უნდა ეხებოდეს ამ პერიოდში რა არის უპირველესი პრიორიტეტები, რომ ეკონომიკური ვითარება უფრო მეტად არ გაუარესდეს.
უმთავრესი პრიორიტეტი ინფლაციის კონტროლირებად ჩარჩოში მოქცევა და მაკროეკონიმიკური სტაბილურობის შენარჩუნებაა. ამ თემაზე არაერთხელ გვისაუბრია და ამიტომ ამჯერად მოკლედ ვიტყვი - ძირეულად უნდა შეიცვალოს ქვეყნის ფულად-საკრედიტო პოლიტიკა. სამწუხაროდ, ეროვნული ბანკის ასეთი არაკომპეტენტური ხელმძღვანელების პირობებში ნაკლებად სავარაუდოა, ეს მოხდეს.
მეორე უმნიშვნელოვანესი მიმართულება საგარეო ვალების რესტრუქტურიზაცია გახლავთ. ერთმანეთისგან უნდა გავყოთ სამთავრობო სექტორის, ანუ ბიუჯეტის ვალი და ქვეყნის მთლიანი საგარეო ვალი, რომელიც მოიცავს ბანკების, კერძო სექტორის და სახელმწიფო კომპანიების ვალებს. ამ წლის ბოლომდე სამთავრობო სექტორს, ანუ ბიუჯეტს უცხოელი კრედიტორებისთვის გადასახდელი აქვს 234.7 მილიონი დოლარი, ხოლო 2021 წლის ბოლომდე 1.2 მილიარდი დოლარი ანუ, დაახლოებით 3,5 მილიარდი ლარი. ეს კი, 2020 წლის ბიუჯეტი ხარჯის 28%-ია. (შეგახსენებთ, 2020 წლის ბიუჯეტის ხარჯვითი ნაწილი 12.5 მილიარდი ლარია). ამ საგარეო ვალების რესტრუქტურიზაციის გარეშე რთული იქნება სამთავრობო ხარჯების სრულად გაწევა, მათ შორის მოსახლეობის სოციალური გარანტიების უზრუნველყოფა (პენსია, სამედიცინო დაზღვევა და ა.შ.) და ინფრასტრუქტურის პროექტების განხორციელება. კიდევ უფრო რთული ვითარებაა ქვეყნის მთლიან საგარეო ვალთან მიმართებაში: მხოლოდ მიმდინარე წელს ბანკებს, კერძო სექტორს და სახელმწიფო კომპანიებს დასაფარი აქვთ 2.8 მილიარდი ხოლო, მომდევნო წლის ბოლომდე კი - 5.5 მილიარდი აშშ დოლარის საგარეო ვალი. რა თქმა უნდა, ეს არ არის პირდაპირ კავშირში ბიუჯეტის ხარჯებთან, მაგრამ ის პირდაპირ კავშირშია ქვეყნის ეროვნული ბანკის რეზერვებთან. თუ არ მოხდა ამ ვალების რესტრუქტურიზაცია, როგორ უნდა დაიფაროს ეს ვალი, როდესაც ქვეყნის ეროვნული ბანკის რეზერვები მხოლოდ 3.8 მილიარდი აშშ დოლარის?
როგორც ვხედავთ, ქვეყნის ხელისუფლებას სერიოზული მუშაობა მოუწევს ფინანსური სტაბილურობის შენარჩენუბისთვის.
რა თქმა უნდა, შეიძლება ძალიან ლამაზად ვილაპარაკოთ ქვეყნის აღმშენებლობის სხვადასხვა პროგრამებზე, ცალკეული სექტორების როლზე და ა. შ. მაგრამ სინამდვილეში ზემოთ აღნიშნული ორი საკითხის გადაწყვეტის გარეშე, ეს მხოლოდ ლამაზ ლაპარაკად დარჩება“, — აცხადებს თემურ ბასილია.
ნინო თამაზაშვილი