აუდიტის სახელმწიფო სამსახურმა შინაგან საქმეთა სამინისტროს 2019 წლის 31 დეკემბრით დათარიღებულ კონსოლიდირებულ ფინანსურ ანგარიშზე უარყოფითი დასკვნა გასცა და დარღვევების გამოსასწორებლად უწყებას რეკომენდაციები მიაწოდა. სარეკომენდაციო წერილის თანახმად დარღვევების ნაწილი წინა წლებს ეხება, პერიოდს, რომლის განმავლობაშიც შემოწმება არ ჩატარებულა.
2019 წლის 31 დეკემბრის მდგომარეობით სამინისტროს ბალანსზე 75 მლნ ლარის მოთხოვნა და 39 მლნ ლარის ვალდებულება ირიცხებოდა. აუდიტის შეფასებით რადგან დავალიანების ნაწილი წინა წლებს უკავშირდება, ის კომისიის მიერ საფუძვლიან კვლევას და საჭირო ზომების მიღებას, მათ შორის ჩამოწერას ექვემდებარება.
2008 წლის საომარ მოქმედებებს უკავშირდება აპარატის ბალანსზე რიცხული 14.8 მლნ ლარის დებიტორული დავალიანებიდან 5 მლნ ლარი, ასევე 437 ათას ლარიანი დანაკლისი - ოკუპირებულ ტერიტორიაზე მოყოლილი შენობის ღირებულება, მომსახურების სააგენტოს 10.8 მლნ ლარის დებოტორული დავალიანებიდან.
სააგენტოს სიტუაციების მართვის სამსახურის არსებულ ბალანსზე დავალიენბის ნაწილი გასულ საუკუნეშია წარმოშობილი. ჯამში 1 მლნ ლარზე მეტის დავალიანება 1994-1999 წლების პერიოდს მოიცავს.
აუდიტის სამსახურს შენიშვნები აქვს ინვენტარიზაციის მიმართულებითაც, კერძოდ, აუდიტის დასკვნით: აპარატში არასრულყოფილად ხორციელდება არაფინანსური აქტივების ინვენტარიზაცია; საგანგებო სიტუაციების მართვის სამსახურში არაფინანსური აქტივების ინვენტარიზაციის პროცესი 2019 წელს არ დასრულებულა; სასაზღვრო პოლიციაში მოთხოვნა-ვალდებულებების ინვენტარიზაციის პროცესი 2019 წელს არ დასრულებულა; საპატრულო პოლიციის დეპარტამენტში ძირითადი აქტივების და მოთხოვნა-ვალდებულებების ინვენტარიზაცია 2019 წელს არ ჩატარებულა; მომსახურების სააგენტოში მოთხოვნა-ვალდებულებების ინვენტარიზაცია სრულყოფილად არ განხორციელდა; დაცვის პოლიციის დეპარტამენტში, დავალიანებების ხანდაზმულობის გათვალისწინებით, არ იყო მომზადებული დასკვნა დებიტორული და კრედიტორული დავალიანებების ჩამოწერაზე ხელმძღვანელის მიერ გადაწყვეტილების მისაღებად.
6.6 მლნ ლარის ღირებულების მატერიალური მარაგების აღცრიცხვისას ერთდროულად გამოვლინდა როგორც დანაკლისი, ასევე ზედმეტობა, კერძოდ: ჰუმანიტარული დახმარების სტატუსის მქონე მარაგებში 108 ათას ლარიანი დანაკლისი და 219 ათას ლარიანი ზედმეტობა, თბილისის N1 საწყობში 944 ათას ლარიანი დანაკლისი და 571 ათასლარიანი ზედმეტობა. აღნიშნულ დარღვევებთან დაკავშირებით აუდიტის სამსახურმა საინვენტარიზაციო კომისიების შექმნის რეკომენდაცია გასცა.
შემოწმებისას სამინისტროს ბალანსზე არსებული ქონების ნაწილი საერთოდ არ იყო შეფასებული და ნულოვანი ქონებით ირიცხებოდა. უწყებამ აუდიტის სამსახურს განუმარტა, რომ მიმდინარეობდა შეფასების სამუშაოები და მისი დიდი მოცულობის გამო დასრულება დროულად ვერ მოხერხდა.
იმის გათვალისწინებით რომ იარაღზე ცვეთის კოეფიციენტი ამ დრომდე საერთოდ დადგენილი არ არის, შსს მის საკუთრებაში არსებულ იარაღს ცვეთას ვერ არიცხავდა.
სახელმწიფო აუდიტის სამსახურმა გარკვეული ტიპის ხარვეზები შიდა კონტროლის მიმართულებითაც გამოავლინა. დაკვნის თანახმად: საგანგებო სიტუაციების მართვის სამსახურში არ არის დანერგილი საწყობის სპეციალიზებული პროგრამა, რაც ზრდის ადამიანური ფაქტორებით გამოწვეული შეცდომების, ასევე ინფორმაციის დაცვასთან და შენახვასთან დაკავშირებულ რისკებს. სასაზღვრო პოლიციაში მატერიალური მარაგები და გრძელვადიანი მცირეფასიანი აქტივები აღრიცხულია საწყობის მართვის ელექტრონულ სისტემაში, ხოლო ბუღალტრულად ანალიზური აღრიცხვა სპეციალიზებული აღრიცხვის სისტემის ნაცვლად, წარმოებს Microsoft Excel-ის გამოყენებით, რაც ზრდის ადამიანური ფაქტორებით გამოწვეული შეცდომების, ასევე ინფორმაციის დაცვასთან და შენახვასთან დაკავშირებულ რისკებს. აუდიტი ასევე აღნიშნავს, რომ პირველი პრობლემის აღმოფხვრასთან დაკავსირებით სამინისტროს უკვე დაწყებული აქვს მუშაობა.
კიდევ ერთი დარღვევა ფულად ჯილდოებსა და სახელფასო დანამატებს შეეხება, რომელთა მოცულობაც რიგ შემთხვევებში კანონით დადგენილ ზღვარს აჭარბებდა, თუმცა დარღვევების მასშტაბი სისტემური ხასიათის არ ყოფილა.
გიორგი ელიზბარაშვილი