თბილისში გარე რეკლამის განთავსების 15–წლიანი ექსკლუზიური უფლება სარეკლამო კომპანია „ალმამ“ 34,8 მლნ ლარად მოიპოვა. ორ ლოტად გამოცხადებული აუქციონი რამდენიმე დღის წინ დასრულდა. ხელშეკრულების ოფიციალურად გაფორმების შემდეგ, სარეკლამო სივრცეები ავტობუსის გაჩერებებზე, ავტობუსებზე, სავაჭრო ცენტრებში, ბილბორდებზე, აეროპორტებსა და მეტროსადგურებში 100 პროცენტით „ვისოლის“ შვილობილი კომპანიის მართვაში გადავა.

ბაზრის ახალი მონოპოლისტი კომპანიის დირექტორი გიორგი ტრაპაიძე მოგებულ აუქციონზე არ საუბრობს. ჩვენ ვერ შევძელით გაგვეგო კომპანიის სამომავლო გეგმები, რა გავლენას მოახდენს აუქციონის შედეგი სარეკლამო ბაზარზე და გაჩნდება თუ არა დომინირებული მდგომარეობის ბოროტად გამოყენების საფრთხე?

ეს კი მაშინ, როდესაც შპს „აუთდორ.ჯი“ (კომპანია 2014 წელს „ალმამ“ შეისყიდა) კონკურენციის სააგენტომ გასულ წელს 32 358 ლარით დააჯარიმა. სარეკლამო კომპანიამ „კონკურენციის შესახებ“ საქართველოს კანონის მე-6 მუხლი დაარღვია, რაც დომინირებული მდგომარეობის ბოროტად გამოყენებას გულისხმობს.

ის, რაზეც არ საუბრობს „ალმას“ დირექტორი გიორგი ტრაპაიძე, საუბრობს შპს „აუთმედიას“ დირექტორი როინ ლამპარაძე. იგი ამბობს, რომ სარეკლამო კომპანია თბილისში არ მუშაობს, რადგან „ალმა“ ამის შესაძლებლობას არ აძლევს, ამიტომ „აუთმედია“ მხოლოდ რეგიონებში ოპერირებს. მისი თქმით, აუქციონის შედეგები, ისედაც რთულ, მონოპოლიურ სიტუაციას კიდევ უფრო გაართულებს. როინ ლამპარაძის განცხადებით, ჩატარებული აუქციონის შედეგად ბაზარზე მონოპოლიური მდგომარეობა კიდევ 15 წლით შენარჩუნდება.

„ალმასთან“ ურთიერთობა რთულია, რის გამოც ჩვენ ამ კომპანიასთან არ ვთანამშრომლობთ. სამწუხაროა აუქციონში მონაწილეობა სხვა კომპანიებმა რომ არ მიიღეს, მაგრამ ფასი ძალიან მაღალი იყო, ეს ფინანსური რესურსი კი მხოლოდ „ალმას“ ჰქონდა. ჩვენ ქვეყანაში ისეთი გარემოა, სხვა კომპანიები არ არიან მზად ამხელა ტენდერში მონაწილეობა მიიღონ. „ალმაც“ იძულებული იყო არ დაეკარგა ბიზნესი და შესულიყო აუქციონში.მონოპოლიური მდგომარეობა დარჩება მანამ, სანამ მიდგომა არ შეიცვლება. მერიის ინტერესია ბიუჯეტში მაქსიმალური შემოსავალი შევიდეს, შესაბამისად დედაქალაქის მთავრობა მოგებული დარჩა, ბიზნესი კი წაგებული. „ალმას“ მფლობელი კომპანია „ვისოლია“, „ვისოლს“ ფინანსური რესურსი დიდი აქვს რა დროსაც, სხვა კომპანიები „ვისოლთან“ ბრძოლაში არ შედიან.

უცხოური გამოცდილებით მუნიციპალური ერთეულები, ნებისმიერ ევროპულ ქალაქებში აუქციონს აცხადებენ, მაგრამ აუქციონში მონაწილეობას ბევრი კომპანია იღებს. კი, შეიძლება ერთი კომპანია იყოს დომინანტურ პოზიციაში, მაგრამ სისტემა სხვანაირად მუშაობს. მაგალითად, სატრანსპორტო საშუალებები, ბილბორდები, მეტრო,  ანუ ნებისმიერი რეკლამის განთავსების უფლება ალმას აქვს. საზღვარგარეთ თუ ბილბორდზე რეკლამის განთავსების უფლება აქვს ერთ კომპანიას, მეორეს მეტრო აქვს, ჩვენთან ყველაფერი ერთი კომპანიის ხელშია“, - გვიყვება როინ ლამპარაძე.

აღნიშნულ საკითხზე სასაუბროდ „კომერსანტი“ საქართველოს კონკურენციის ეროვნული სააგენტოს დაუკავშირდა. მათი აზრით, მნიშვნელოვანი და აუცილებელია აუქციონის პირობები იყოს კონკურენტული და არადისკრიმინაციული, არ იყოს მასში რაიმე შემზღუდავი პირობა და მონაწილეობა ყველა დაინტერესებულ მხარეს შეეძლოს თანაბარი პირობებით. უწყებაში ამბობენ, რომ მნიშვნელოვანია გამარჯვებულმა კომპანიამ სხვა  სარეკლამო კომპანიების მიმართ ერთიანი სტანდარტით იხელმძღვანელოს, რათა კონკურენციის პრინციპები არ დაირღვეს.

„თბილისის მერიას, ისევე როგორც სხვა მუნიციპალიტეტებს, უფლება აქვს გარე რეკლამის ან სხვა  მსგავსი ტიპის სერვისები გაიტანონ აუთსორსზე, ეს უფლება გადასცენ გამარჯვებულ ეკონომიკურ აგენტს ან აგენტებს და ასეთი მიდგომით განახორციელონ სერვისის მიწოდება.  მნიშვნელოვანია, რომ აუქციონში გამარჯვების შემდეგ ახალი კომპანიის მიერ სხვა  ეკონომიკური აგენტების  მათ მიმართ მიდგომა იყოს ერთიანი სტანდარტით,  რომ არ დაირღვეს კონკურენციის პრინციპები. კონკურენციის ეროვნული სააგენტო წინასწარ ვერ განსაზღვრავს, არსებობს თუ არა კონკურენციის კანონმდებლობის დარღვევის რისკი, თუმცა დომინანტური მდგომარეობის ბოროტად გამოყენების ეჭვის დაფიქსირების შემთხვევაში, კომპეტენციის ფარგლებში, მოახდენს შესაბამის რეაგირებას“, - განმარტავენ კონკურენციის ეროვნული სააგენტოში.

რა პირობების დაკმაყოფილება მოუწევთ კომპანიებს, რამდენად მარტივად მოხდება „ალმას“ მიერ ლიცენზიის გაცემა და როგორ ჩამოყალიბდება სარეკლამო ბაზარი, ამას დრო გვიჩვენებს. მანამდე კი გეტყვით, რომ „ალმას“ ქართულ ბაზარზე ოპერირების 26 წლიანი გამოცდილება აქვს. კომპანია ამზადებს ბილბორდებს, გარე-ეკრანებს, სატრანსპორტო საშუალებებისა და მეტრო სადგურების სარეკლამო ბანერებს.