საქართველოს მთავრობა სათამაშო ბიზნესის საკანონმდებლო ჩარჩოში მოქცევას კიდევ ერთხელ ცდის. გიორგი კვირიკაშვილსა და მამუკა ბახტაძეს მკაცრი დაბეგვრის მექანიზმის შემუშავება და რეკლამის შეზღუდვა არ გამოუვიდათ, ჯერი ახლა ირაკლი ღარიბაშვილზეა. წინამორბედი პრემიერებისგან განსხვავებით ღარიბაშვილი უფრო რადიკალური აღმოჩნდა. ხელისუფლების გადაწყვეტილებით პირველ ეტაპზე ონლაინ კაზინოებისთვის გადასახადის გაზრდასთან და რეკლამის აკრძალვასთან ერთად მომხმარებლების ასაკობრივი ზღვრის 25 წლამდე აწევა იგეგმება. მეორე ეტაპი სათამაშო ბიზნესისთვის უმკაცრესი იქნება, ღარიბაშვილს უნდა რომ ონლაინ კაზინოები სრულად აკრძალოს.
მთავრობის ორშაბათის სხდომაზე გაკეთებული ეს განცხადება სექტორისთვის მოულოდნელი აღმოჩნდა. საქართველოს სათამაშო ბიზნეს ასოციაციის ადმინისტრაციის ხელმძღვანელი გიორგი მამულაიშვილი გვიყვება, რომ აღნიშნულ ცვლილებებზე საქართველოს მთავრობას ბიზნესთან არანაირი კომუნიკაცია არ ჰქონია. იგი ღარიბაშვილის გადაწყვეტილებას ხისტს უწოდებს და ამბობს, რომ აკრძალვა გამოსავალი არ არის.
„იმ ფონზე, როდესაც საქართველოში სათამაშო სექტორი ეფექტურად რეგულირდება და არის გამჭვირვალე, პრემიერის ინიციატივა მოულოდნელი იყო. ყველა ადამიანს შეუძლია მოიძიოს ინფორმაცია აზარტული თამაშების კომპანიების ნებისმიერ მაჩვენებელზე. მიუხედავად იმისა, რომ ჩვენს რეგულატორებთან Random Systems-თან, რომელიც არის შემოსავლების სამსახურის წარმომადგენელი, აქტიურად ვთანამშრომლობთ, აღნიშნულ საკითხზე კომუნიკაცია არ გვქონია. თუმცა, ვახდენთ ინფორმაციის მოძიებას, რატომ მიიღო მთავრობამ ასეთი ხისტი გადაწყვეტილება იმ ფონზე, რომ მსოფლიოს განვითარებული ქვეყნების დიდი ნაწილი მივიდა იმ აზრამდე, რომ აზარტული ბიზნესი უნდა იყოს ლოიალური და არა აკრძალული, რადგან რეალიზაცია გაძლევს საშუალებას ბიზნესი აკონტროლო. საქართველოს კანონმდებლობა დახვეწილია და მორგებულია როგორც სახელმწიფო, ასევე ბიზნესის ინტერესებზე. რეგულაციები მკვეთრადაა გაწერილი განსაკუთრებით ბოლო ორი წლის განმავლობაში მიღებული ცვლილებების შემდეგ, რა დროსაც მთლიანად შეიცვალა აზარტული და მომგებიანი თამაშობების კანონი“, - აცხადებს გიორგი მამულაიშვილი.
გიორგი მამულაიშვილი ამბობს, რომ სათამაშო ბიზნესი ყოველთვის ღია იყო კონსულტაციებისთვის. მისი თქმით, ბიზნესი დღესაც მზად არის მთავრობასთან შევიდეთ დისკუსიაში, რათა გაიგონ, რა პრინციპებს ემსახურება ცვლილებები. ამბობს, რომ მას შემდეგ, რაც ფინანსთა სამინისტროს კანონპროექტს გაეცნობიან, ეცდებიან მთავრობა დაარწმუნონ იმაში, რომ რეგულაციები უნდა იყოს სწორი და არა ხისტი. გიორგი მამულაიშვილი გვიყვება, რომ თუნდაც 25 წლამდე პირების თამაშის აკრძალვა ეკონომიკური და სოციალური ფონის გაუარესებას გამოიწვევს, რა დროსაც თამაში უცხოურ საიტებზე გადაინაცვლებს რაც სიტუაციას უკონტროლოს გახდის. საქართველოს სათამაშო ბიზნეს ასოციაციის ადმინისტრაციის ხელმძღვანელის განცხადებით, ლეგალურ სათამაშო ბიზნესს უკეთესი ეფექტი აქვს, ვიდრე არალეგალურს.
„გვინდა მთავრობის აზრი გავიგოთ, რას ემსახურება კონკრეტულად ეს გადაწყვეტილება და ავუხსნათ, რას გამოიწვევს აკრძალვა და ასაკის ზღვრის აწევა. შემიძლია გითხრათ, რომ მსოფლიოში არსად მსგავსი პრაქტიკა არ არსებობს. თუ იაპონიის და საფრანგეთის მაგალითს ავიღებთ, ამ ქვეყნებში პირიქით, ასაკის ზღვრის დაწევა მოხდა. მეზობელი უკრაინა მივიდა იმ აზრამდე, რომ ლეგალიზაცია სწორი ნაბიჯია, ასევე ბოლო პერიოდში სათამაშო ბიზნესი ლეგალური ბელარუსმა, ნიდერლანდებმა და გერმანიამ გახდეს. აკრძალვა გამოსავალი არასდროს ყოფილა და არასდროს იქნება. სახელმწიფო ვერ მიაღწევს იმ სასურველ შედეგს, რისი მიღწევაც უნდა. აკრძალვა გამოიწვევს ბაზარზე უკონტროლობას, კრიმინალის მატებას და შავის ფულის ტრიალს. ამას ბევრი უარყოფით ფაქტორი აქვს. ბიუჯეტი დაკარგავს ნახევარ მილიარდს, ასევე დაკარგავს 11 000 სამუშო ადგილს, რომელსაც, რა თქმა უნდა, ეკონომიკაში თავის წვლილი შეაქვს. ბიუჯეტი ასევე დაკარგავს სათამაშო ბიზნესზე მიბმული ბიზნესებიდან მიღებულ შემოსავალს. დღესდღეობით სათამაშო ბიზნესი წილი ტურიზმში არის 7%. პლუს ამას ინვესტიციები, რომელსაც სათამაშო ბიზნესი ახორციელებს სხვა ბიზნესებში — ეს არის საკმაოდ მსხვილი კონტრიბუცია. მაგალითად 2018 წელს განხორციელებული იყო 72 მლნ ლარამდე ინვესტიცია, 2019 წელს იყოს 27 მლნ, 2020 წელს 31 მლნ. ქვეყანაში უცხოელი ინვესტორები შემოვიდნენ და იგეგმება სხვა ინვესტორების შემოსვლაც, ეს ინვესტიციები შეიძლება დაიკარგოს, რაც ეკონომიკისთვის დამაზიანებელი იქნება“, - განმარტავს გიორგი მამულაიშვილი.
შეგახსენებთ, რომ საქართველოში სათამაშო ბიზნესის ბრუნვა წლიდან-წლამდე იზრდება. პროცესი ვერც პანდემიამ შეაფერხა. მიუხედავად იმისა, რომ თითქმის 10 თვე ყველა ტოტალიზატორი და კაზინო დაკეტილი იყო, ონლაინთამაშების ხარჯზე, სექტორის ჯამური ბრუნვა (დადებული ფსონების ჯამი) 22%-ით, 31.7 მლრდ ლარამდე გაიზარდა. ზრდის ტემპის მიხედვით დარგი პირველ ადგილზე გავიდა, მასზე მეტი - 40.6 მლრდ-იანი ბრუნვა კი მხოლოდ საბითუმო და საცალო ვაჭრობის სფეროში დაფიქსირდა. 2010 წელს სათამაშო ბიზნესი ბრუნვა მხოლოდ 143.5 მლნ ლარს შეადგენდა, მთელი ბიზნესის - 24.4 მლრდ-ს, რაც იმას ნიშნავს, რომ 10 წელიწადში ქვეყანაში არსებული ბიზნესების ჯამური ბრუნვა 349%-ით, ცალკე აღებული სათამაშო ბიზნესის ბრუნვა კი 22 000%-ით გაიზარდა.
ბაჩო ადამია