ლანჩხუთის მუნიციპალიტეტში ეგზოტიკური ხილის, ავოკადოს პირველი, საცდელი მეურნეობა შეიქმნა. ინვესტიცია ქართულმა კომპანიამ Geonuts Company განახორციელა, რისთვისაც 6 ჰექტარზე 30 000 ნერგი დაირგო. პირველ მოსავალს კომპანია 4 წელიწადში მიიღებს, ხოლო ავოკადოს სრულ მსხმოიარობას 6 წელი დასჭირდება.
Geonuts Company-ს დირექტორი, ფერმერი რეზო ჩიტაძე ,,კომერსანტთან“ ამბობს, რომ მეურნეობას ექსპერიმენტის სახე აქვს და რამდენად გაამართლებს იგი, დაახლოებით 1 წელიწადში გამოჩნდება, როცა ნერგები პირველ ზამთარს გადაიტანენ.
,,ავოკადო საქართველოში ბაღის სახით არავის ჰქონია, თუმცა თითო-ორორი ნერგი არის დასავლეთ საქართველოში, დეკორაციის დანიშნულება აქვს. ავოკადოს ზოგიერთ სახეობას შეუძლია 5-6 გრადუსიან ყინვას გაუძლოს, ჩვენც ძირითადად ასეთი ნერგები შევარჩიეთ - ყინვაგამძლე ჯიში, კლიმატურ პირობებთან უფრო მეტად მიახლოებული. შერჩევაში ესპანელები დაგვეხმარნენ. ცხადია, ძალიან დიდი რისკი გავწიეთ, ვინაიდან არ ვიცით, რამდენად გაამართლებს. ჩვენი ყველაზე დიდი მტერი კლიმატია - ყინვა და ქარი. ახლა ყველაფერი იმაზეა დამოკიდებული, ზამთარს როგორ გადავიტანთ. დაახლოებით 1 წელიწადში კი თამამად შეგვიძლია ვთქვათ, რა მდგომარეობაა. ამ ეტაპზე მცენარეებზე დაკვირვება მიმდინარეობს. ჯერჯერობით ნერგები კარგად გრძნობენ თავს“, - ამბობს რეზო ჩიტიძე.
მეწარმის ინფორმაციით, 1 ჰა-ზე დაირგო 500 ძირი ავოკადო, საშუალო მოსავლიანობა კი, ევროპული ქვეყნების შემთხვევაში, 20-25 ტონაა. შენარჩუნდება თუ არა ეს მაჩვენებელი საქართველოშიც, ამას გამოცდილება აჩვენებს.
ავოკადოს მოშენებას წინ უძღვის ფერმერის საკმაოდ კარგი გამოცდილება მეხილეობაში. კერძოდ, როგორც რეზო ჩიტიძე ამბობს, ლანჩხუთის მუნიციპალიტეტში ფლობს ასევე 20 ჰა ხეხილის ბაღს, სადაც მოჰყავს სხვადასხვა კულტურა, მათ შორის ვაშლი, მსხალი, ფეიხოა და გარგარი.
რაც შეეხება ფასს, ავოკადოს 1 ნერგი ევროპაში საშუალოდ 13-15 ევროს ფარგლებშია. ხოლო ნაყოფის ღირებულება 3-დან 5 ევრომდე მერყეობს.
Geonuts Company-მ ნერგები იტალიური კომპანია Vivai Zanzi-სგან იყიდა და ისინი გურიაში არსებული კლიმატური პირობების გათვალისწინებით შეირჩა.
მეწარმე განხორციელებული ინვესტიციას არ აკონკრეტებს, თუმცა მხოლოდ ნერგის რაოდენობის და ფასის გავითვალისწინებით, ეს ხარჯი დაახლოებით 45 000 ევროს შეადგენს.
ცნობისთვის, საქართველოში ავოკადო პირველად 1904 წელს შემოიტანეს სოხუმის ბოტანიკურ ბაღში, 1913 წელს კი ბათუმის ბოტანიკურ ბაღში დარგეს.
აქამდე ის კომერციული დანიშნულებით არასდროს უწარმოებიათ. გარემოს დაცვისა და სოფლის მეურნეობის კვლევითი ცენტრის ინფორმაციით, საქართველოს შავი ზღვის სანაპიროზე იყო გაშენებული საცდელი ნარგავები, კერძოდ, გავრცელებული იყო ჯიშები: მექსიკოლა, პუებლა და ფუერტე. როგორც ამბობენ, ქართული ავოკადო თავისი გემოთი უცხოეთიდან ჩამოტანილს არ ჩამოუვარდება. ავოკადოს კულტივაცია საქართველოში, კერძოდ, აჭარასა და აფხაზეთში 1940-1950 წლებში ხდებოდა, თუმცა, წარუმატებლად, რადგან სახეობები ყინვაგამძლე არ გამოდგა და საბჭოთა ხელისუფლებამ საქართველოში ამ დარგის განვითარებაზე ხელი აიღო.
ლანჩხუთში გაშენებული ბაღი კი იძლევა იმედს, რომ ევროპული გამოცდილება წარმატებით დაინერგება. მით უმეტეს, როგორც კვლევითი ცენტრის ანალიტიკოსი ამბობს, თურქეთი რუსეთის და უკრაინის ბაზრებს უკვე აქტიურად ითვისებს და საქართველოს მისთვის კონკურენციის გაწევა მოუწევს.
მარი ჩიტაია