საქართველოში ინტერნეტთან წვდომა ოჯახების 86.1%-ს გააჩნია, თუმცა მათგან კომპიუტერი მხოლოდ 63.8%-ს აქვს, სოფლებში ეს მაჩვენებელი 49.7%-ს შეადგენს, რაც დისტანციური სწავლების პირობებში სკოლის მოსწავლეებსა და სტუნედნტებს სერიოზულ პრობლემებს უქმნის. საქართველოში დაახლოებით 200 000 მოსწავლეს სახლში კომპიუტერი არ აქვს. ეს იმ ფონზე, როდესაც სახელმწიფო საგარეო ვალი ბოლო 19 თვეში $2.261 მლრდ-ით გაიზარდა, საიდანაც მოსწავლეების კომპიუტერბით აღჭურვაზე $1-იც არ დახარჯულა.

15 სექტემბერს ცარიელ საკლასო ოთახებში მეოთხე სემესტრი დაიწყება. 2019-2020 წლების მეორე სემესტრისა და 2020-2021 წლების ორივე სემესტრის დიდი ნაწილი დისტანციური სწავლების რეჟიმში წარიმართა. ანალოგიური სიტუაცია იყო უნივერსიტეტებშიც.

სახლიდან მუშაობა, ტექნიკურად გამართული საკომუნიკაციო არხების პირობებშიც კი ბევრ სრულწლოვანს უჭირს. ბავშვისთვის, განსაკუთრებით კი დაბალი კლასის მოსწავლისთვის, პრობლემა კიდევ უფრო მწვავედ დგას. დიდ ქალაქებში ოჯახების მეოთხედს და სოფლად ოჯახების ნახევარზე მეტს სახლში კომპიუტერი არ გააჩნია. მათი ნაწილი სმარტფონს ფლობს, მაგრამ სმარტფონის პატარა ეკრანთან მუშაობა ცალკე კლავიატურის გარეშე, კიდევ ურო რთული ხდება. იმ ოჯახებშიც, სადაც აქვთ ერთი კომპიუტერი, შეძლება სასკოლო ასაკის 2 ან მეტი ბავშვი იყოს. 1 კომპიუტერით მე-3 და მე-7 კლასელი ბავშვების პარალელურ რეჟიმში მუშაობა კი შეუძლებელია.

საქსტატის მონაცემების მიხედვით, 2020 წელს საქართველოს მოსახლეობა 3.717 მლნ-ს შეადგენდა, ზუსტად იმდენივეს, რამდენსაც 2014 წელს, ამ პერიოდში მოსახლეობის ყველაზე მაღალი რიცხოვნობა 2018 წელს დაფიქსირდა - 3.730 მლნ, სხვაობა სულ 13 ათასია, მიუხედავად ამისა, იმავე საქსტატის მონაცემებით, 2014-2020 წლებში სკოლის მოსწავლეთა რაოდენობა 55 ათასით 554 ათასიდან 609 ათასამდე გაიზარდა, რაც 10%-იანი მატებაა, მოსახლეობის საერთო რაოდენობის ნულოვანი მატების პირობებში. მონაცემები ჯამურ მაჩვენებელს ასახავს და კერძო სკოლებიდან საჯაროში ბავშვების მიგრაციით არ არის გამოწვეული. აღნიშნულ პერიოდში კერძო სკოლებში მოსწავლეთა რაოდენობა 6 ათასით 59 ათასამდე გაიზარდა, საჯარო სკოლებში კი 49 ათასით 549 ათასამდე. 2008-2014 წლებში სულ 380 ათასი ბავშვი დაიბადა, 1997-2003 წლებში 347 ათასი და ამ მონაცემებით უფრო მეტი შევიდოდა სკოლაში, ვიდრე დაამთავრებდა, მაგრამ სხვაობა ამ შემთხვევაში 33 ათასია და არა 55 ათასი.

როგორიც არ უნდა იყოს წინა წლების სტატისტიკა, სახელმწიფო დღეს აღიარებს, რომ საჯარო სკოლებში 550 ათასი მოსწავლე ჰყავს და მათგან მესამედზე მეტს სახლში 1 კომპიუტერიც არ გააჩნია. სახელმწიფო დასწრებულ რეჟიმში სწავლას აჩერებს, იცის რომ 200 ათასზე მეტ ბავშვს ამ გადაწყვეტილებით დისტანციურ არხსაც უკეტავს – ტოვებს მხოლოდ სახელმძღვანელოების ამარა და პრობლემის მოსაგვარებლად მხოლოდ ტელესკოლას ამატებს (გამოთვლებისას გაკეთებულია დაშვება, რომ კერძო სკოლაში ლეპტოპი ყველას აქვს, საჯარო სკოლის მოსწავლეებში კი იმდენ პროცენტს, რამდენიც მთლიანად ქვეყანაში).

200 ათასი ბავშვისთვის ბიუჯეტური ლეპტოპების შესაძენად, რაოდენობაზე მისაღები ფასდაკლების გათვალისწინებით, 200 მლნ ლარიც საკმარისი იქნებოდა, რაც $65 მლნ-ზე ნაკლებია. თუ ამ რიცხვს დავუმატებთ სოციალურად დაუცველი პირებისთვის ინტერნეტის გაყვანისა და შემდეგ ინტერნეტის სააბონენტო გადასახადს, ხარჯი 70-80 მლნ დოლარამდე გაიზრდება, ეს დაახლოებით ის თანხაა, რასაც ევროკავშირი საქართველოს ურიცხავდა და რაზეც ქვეყანამ უარი განაცხადა. იმის გათვალისწინებით, რომ ოჯახების უმეტესობაში რამდენიმე ბავშვზე 1 კომპიუტერი მოდის, განათლებაზე ხელმისაწვდომობის პრობლემას ბოლომდე ვერც ეს 80 მლნ მოაგვარებდა, მაგრამ არსებულთან შედარებით მდგომარეობას მნიშვნელოვნად გამოასწორებდა.

2019 წლის 31 დეკემბრის მდგომარეობით, საქართველოს სახელმწიფო საგარეო ვალი $5.741 მლრდ–ს შეადგენდა, 2020 წლის 31 დეკემბრის მდგომარეობით $7.535 მლრდ-ს, 2021 წლის 31 ივლისისთვის კი $8.002 მლრდ–ს. წელიწადნახევარში საგარეო ვალი $2.261 მლრდ-ით გაიზარდა, ამ ნაზარდი თანხის 4% დისტანციური სწავლების ხარისხს სრულად თუ არა, მეტ-ნაკლებად მაინც გააუმჯობესებდა.

გიორგი ელიზბარაშვილი