საქართველოში ფეხბურთის განვითარების, სტიმულირებისა და დაფინანსების სისტემატიზაციის მიზნით, 5 წლის წინ მთავრობამ ფეხბურთში ისედაც დასახარჯი თანხების ცენტრალიზაცია გადაწყვიტა და 2016 წლის 26 თებერვალს დაამტკიცა პროექტი, რომლის მიხედვითაც ყოველ წელს სპორტის ამ სახეობაზე 55 მილიონი ლარი დაიხარჯებოდა, ანუ 5 წელიწადში 265,7 მილიონი ლარი. პროექტი 2016-2020 წლებზე იყო გათვლილი.

2017 წლის 1-ელ ივნისს ფეხბურთის დაფინანსების პროგრამაში, მთავრობის დადგენილებით, თანხები 45.6 მილიონ ლარამდე შემცირდა, ანუ ქართული ფეხბურთის განვითარების ფონდის ბიუჯეტი 211.1 მლნ ლარი გახდა, 2020 წელს კი ამ თანხას კიდევ 13 მილიონი დააკლდა.
198-მილიონიანი პროგრამის ხარჯების სტრუქტურული განაწილება ასეთია: „პროგრამის მიზნობრივი მაჩვენებელი – საქართველოში ფეხბურთის განვითარების (2016-2021 წწ) სახელმწიფო პროგრამის შესაბამისად ყოველწლიურად 80 საფეხბურთო კლუბისა და სამოყვარულო ლიგის სტაბილური დაფინანსება; საფეხბურთო განათლების ხელშემწყობი პროგრამების 130-მდე ბენეფიციარი; 30 მასობრივი ღონისძიება“.

2016 წელს ფეხბურთის განვითარების ფონდის მაშინდელი დირექტორი ზაზა დოლიძე ქართველ გულშემატკივარს ამ თანხებით ფეხბურთში რევოლუციურ გარღვევას ჰპირდებოდა. თუმცა, ფონდის შექმნის შემდეგ, ქართული ფეხბურთის დონე სანაკრებო და საკლუბო საფეხურზე უფრო გაუარესებულია. ქართული ფეხბურთის არასახარბიელო მონაცემებზე უეფას და ფიფას რეიტინგებიც მეტყველებს. 2016 წელს, როდესაც კლუბები ფონდის დაფინანსებაზე გადავიდნენ, უეფას საკლუბო რეიტინგში საქართველო 54 ქვეყანას შორის 36-ე ადგილზე იყო, ბოლო 5 წლის მანზილზე კი ქვეყანა 7 ადგილით დაქვეითდა და 43-ე ადგილზე აღმოჩნდა.

მიუხედავად არასახარბიელო შედეგებისა და ქვეყანაში შექმნილი მძიმე ეკონომიური მდგომარეობისა, პროგრამის დაფინანსების საკითხის გადახედვა აღარ მომხდარა და 2021 წლის ბიუჯეტის პროექტის (პირველი და მეორე წარდგენის) ვერსიებში ფეხბურთის განვითარების ფონდისთვის 37-მილიონიანი დაფინანსება არის განსაზღვრული.

„კომერსანტი“ დაინტერესდა, რაში ხარჯავს ფეხბურთის განვითარების ფონდი სახელმწიფო ბიუჯეტიდან გამოყოფილ 198 მილიონ ლარს და რამდენად გამართლებულია ბიუჯეტიდან ასეთი დიდი თანხებით წამგებიანი ფონდის დაფინანსება. ახალი ეკონომიკური სკოლის პრეზიდენტი პაატა შეშელიძე მიიჩნევს, რომ სპორტი, ისევე როგორც ნებისმიერი სხვა ბიზნესი, ბიუჯეტიდან არ უნდა ფინანსდებოდეს.

„კომერციული სპორტის დაფინანსება ბიუჯეტიდან არ უნდა ხდებოდეს, არამარტო ფეხბურთის. ეს ხომ არ არის გართობა, ეს არის ბიზნესი, რომელმაც აქეთ უნდა მოუტანოს ბიუჯეტს შემოსავალი. ბევრად მაღალი ხარისხი იქნება თუ სპორტი გახდება კომერციული და ადამიანები ორიენტირებული იქნებიან მოგებაზე. ეს არის ბინესი და მისი დაფინანსება ისევე არ შეიძლება, როგორც სხვა ნებისმიერის. რადიკალურად უნდა შევცვალოთ ეს დამოკიდებულება“, - ამბობს პაატა შეშელიძე.

აღსანიშნავია, რომ ფეხბურთის განვითარების ფონდის დაფინანსების 81%-ზე მეტი ქვეყანაში უკვე მოქმედი საფეხბურთო კლუბების საბიუჯეტო სუბსიდირებაზე მიიმართა, დანარჩენი თანხები (19%) კი საფეხბურთო განათლებისა და მასობრივი საფეხბურთო ღონისძიებების (მატჩების, ფესტივალების) დაფინანსებისთვის გადანაწილდება.

ნინო თამაზაშვილი