საქართველოში სიღარიბე დამოუკიდებლობის მოპოვებიდან 29 წლის შემდეგაც კი ნაციონალურ პრობლემად რჩება. ადრეული 90-იანების დიდი კოლაფსის შემდეგ, მოსახლეობის ეკონომიკური მდგომარეობა მნიშვნელოვნად გაუმჯობესდა, მაგრამ დღესაც ბევრი ოჯახის შემოსავლის ერთადერთ წყაროდ პენსია ან სოციალური დახმარება რჩება.
საქსტატის ცნობით სქართველოში 2019 წელს ყოველი მეხუთე ადამიანი სიღარიბის ზღვარს ქვემოთ იმყოფებოდა. 10 წლის წინ ასეთი ყოველი მესამე იყო. ამ ადამიანებს საარსებო მინიმუმზეც, თვეში 187 ლარზეც კი არ მიუწვდებათ ხელი.
საერთაშორისო განმარტების თანახმად სიღარიბესთან ერთად არსებობს უკიდურესი სიღარიბეც და მათ ის ადამიანები მიეკუთვნებიან რომლებიც დღიურად PPP დათვლით $1.90-ზე ნაკლებს მოიხმარენ, რაც ფასთა სხვადასხვაობის გათვალისწინებით ნომინალურად დაახლოებით 60 ცენტია ანუ 2 ლარი, თვეში 60 ლარი, ჩვეულებრივ სიღარობის ზღვართან შედარებით 3-ჯერ ნაკლებია. ასეთ უკიდურეს სიღარიბეში, აზიის განვითარების ბანკის ანგარიშის მიხედვით, 2019 წელს საქართელოს მოსახლეობის 3.6% ანუ 133 000 ადამიანი ცხოვრობდა.
3.7 მლნ-იან ქვეყანაში ოქტომბრის მდგომარეობით, სოციალურ დახმარებას, რომელიც სულზე 60 ლარამდე თანხას შეადგენს და ასევე გათვალისწინებულია სხვა მცირე შეღავათები კომუნალურ გადასახადებსა და საზოგადოებრივი ტრანსპორტით მგზავრობაზე, 510 ათასი ადამიანი იღებს, თებერვლიდან დღემდე ეს რიცხვი 70 ათასით გაიზარდა. იანვრიდან ნოემბრამდე დახმარების მომთხოვნთა რაოდენობა სოციალური მომსახურების სააგენტოს ბაზაში 921 ათასიდან 994 ათასამდე გაიზარდა.ყოველი 100 ადამიანიდან 27 სახელმწიფოს დახმარებას სთხოვს და მათგან ყოველი 14 ამ დახმარებას იღებს.
2018 წელს Unicef-მა გამოაქვეყნა წინა წლის ანგარიში, რომლის თანახმადაც საქართველოში ბავშვთა სიღარიბე გაზრდილი იყო. 77 000 ბავშვი შიმშილობდა და ყოველწლიურად შიმშილითა ან არასრულფასოვანი კვებით 300 ბავშვი იღუპებოდა. ფორმალურად ეს კვლევა იმდროინდელი პრემიერ-მინისტრის გიორგი კვირიკაშვილის გადაყენების მიზეზი გახდა, თუმცა ეს მიზეზი მაშინ არავის დაუჯერებია რაც მოგვიანებით თავად კვირიკაშვილმაც დაადასტურა.
საკმაოდ მძიმე სურათის მიუხედავად ფაქტია ისიც, რომ 2004-2019 წლებში სიღარიბის მაჩვენებელი 1.76-ჯერ, ხოლო უკიდურესი სიღარიბის მაჩვენებელი 2.75-ჯერ შემცირდა. 2020 ამ დადებით ტენდენციას გააუარესებს.
შეიძლება უცნაურად ჩანდეს, რომ 2004-2007 წლებში მაღალი ეკონომიკური ზრდის პირობებში სიღარიბე გაიზარდა. მაღალ ეკონომიკურ ზრდას თან მაღალი ინფლაცია და ბიუროკრატიის შემცირება ახლდა. მაღალი ეკონომიკური ზრდა დროის გრძელვადიან პერიოდში ყველასთვის სიკეთის მომტანია, თუმცა მოკლავადიან პერიოდში, შორი გათვლებით სწორი, მაგრამ არაპოპულარული რეფორმები მოწყვლადი ფენებისთვის მტკივნეული გადასატანია. 2007 წლის ნოემბრის პოლიტიკური კრიზისის ერთ-ერთი გამომწვევი ფაქტორი ის იყო, რომ ბევრმა ადამიანმა ტელევიზორში ნანახი ეკონომიკური წინსვლა საკუთარ თავზე ვერ გამოსცადა.
მსოფლიო ბანკის კვლევით პანდემია და კოვიდრეგულაციები იმ ადამიანების რაოდენობას რომლებიც დღიურად PPP დათვლით $1.90-ზე ნაკლებს მოიხმარენ 150 მლნ-ით გაიზრდება. მართალია ეს მძიმე სცენარი რაოდენობრივადაც და პროცენტულადაც ძირითადად აფრიკისა და აზიის ქვეყნების ნაწილს ეხება, მაგრამ მათ შორის იქნებიან ასევე საქართველოს მოქალაქეებიც.
გიორგი ელიზბარაშვილი
სიღარიბე
