ფარმაცევტულ კომპანიებს ევროსტანდარტების დაცვა მოუწევთ. ჯანდაცვის სამინისტრო ქვეყანაში წარმოებული და იმპორტირებული მედიკამენტების ხარისხის უზრუნველყოფის მიზნით, GMP (კარგი საწარმოო პრაქტიკის) და GDP (კარგი დისტრიბუციის პრაქტიკის) სტანდარტის დანერგვას იწყებს.
საქართველოს შრომის ჯანმრთელობისა და სოციალური დაცვის სამინისტროს მიეცა გარდამავალი პერიოდი, რათა GMP/GDP სტანდარტების დასანერგად გადაამზადოს GMP-ის ნაციონალური ინსპექტორატი. ჯანმრთელობის დაცვის დეპარტამენტის უფროსი, მარინა დარახველიძე ამბობს, რომ ადამიანური რესურსების გადამზადებაში დაახლოებით 200 000 დოლარი დაიხარჯება. მისივე თქმით, სწავლის ღირებულებას ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციია აფინანსებს.
„შერჩეულმა კანდიდატებმა ჯანდაცვის სამინისტროში სელექციის რამდენიმე ეტაპი გაიარეს. მიმდინარე წლის ზაფხულში შერჩეული GMP ინსპექტორები მივლინებული იქნებიან დანიაში ტრენინგ კურსის გასავლელად, როგორც კომპეტენტური ორგანოს წარმომადგენლები. ამას მოჰყვება ტრენინგის მეორე და მესამე ეტაპი. ის კანდიდატები, რომელებიც წარმატებით გადალახავენ მეორე ეტაპს მიიღებენ GDP ინსპექტორის წოდებას, ხოლო მესამე ეტაპის გადალახვის შემდეგ პირებს ექნებათ GMP ინსპექტორის საპატიო წოდება“, - განაცხადა მარინა დარახველიძემ
მარინა დარახველიძე ამბობს, რომ ინსპექტირების სავალდებულო ნორმად აღიარებამდე ინსპექტირება ნებაყოფლობითი ხასიათის იქნება. მისივე თქმით, 2022 წლიდან სავალდებულო იქნება ნებისმიერი წარმოებისათვის, რომ თავისი წარმოება განახორციელოს GMP სტანდარტების შესაბამისად და დისტრიბუცია განახორციელოს GDP სტანდარტების შესაბამისად.
„2019 წლის პირველი ივლისისთვის უკვე შესაძლებელი უნდა იყოს, რომ ინსპექტირება განხორციელდეს ნებაყოფლობით, საწარმოების მოთხოვნის შესაბამისად. ამავე დროით განსაზღვრულია, რომ ყოველი ახალი საწარმო რომელიც საქართველოში დააპირებს განახორციელოს ფარმაცევტული წარმოება ვალდებული იქნებიან GMP სტანდარტების შესაბამისად მოაწყონ და გაუშვან წარმოება. ეს პროცესები მრავალმა ქვეყანამ გაიარა და მას ფარმაცევტული სექტორისა განვითარება მოჰყვა“, - განაცხადა მარინა დარახველიძემ.
ჯანმრთელობის დაცვის დეპარტამენტის უფროსი გვიყვება, რომ ჯანდაცვის სამინისტროს ქვეყანაში წარმოებული და იმპორტირებული მედიკამენტების ხარისხის კონტროლი დიდ ხარჯებთან არ არის დაკავშირებული.
სახელმწიფო თვითონ მოახერხებს კომპეტენტური ორგანოს რეორგანიზაციას. ეს საბიუჯეტო სახსრების განსაკუთრებულ ხარჯვას არ მოითხოვს. ხორციელდება ადმინისტრაციული რესურსის ხარჯზე. ასევ მნიშვნელოვანია წამლის ხარისხის კონტროლის ლაბორატორია, ამისთვის შესაძლებელია იქნას გამოყენებული არსებული სიმძლავრე რომელიც გააჩნია სახელმწიფოს. მაგალითად, ქიმიური თვალსაზრისით სამხარაულის ლაბორატორია, მიკრობიოლოგიურ ანალიზის თვალსაზრით ლუგარის ლაბორატორია, ასევე შესაძლოა განვიხილოთ დამოუკიდებელი ლაბორატორიები “, - განაცხადა მარინა დარახველიძემ.
კითხვაზე გამოიწვევს თუ არა ჯანდაცვის სამინისტროს ცვლილებები მედიკამენტების გაძვირებას მარინა დარახველიძე ამბობს, რომ ქართული წარმოების მედიკამენტების წილი ბაზარზე მცირეა, ამიტომ ეს მოსახლეობაზე არ აისახება.
„იმისათვის, რომ ჩვენ ვიმსჯელოთ მედიკამენტების გაძვირებასთან დაკავშირებით, უნდა შევხედოთ რა წვლილს იკავებს ქართული წარმოების მედიკამენტები მთლიანად საქართველოს ბაზარზე. დარეგისტრირებულ 15 ათასი სახეობის მედიკამენტებს შორის მინდა გითხრათ, რომ მათი წილი საკმაოდ მცირეა. შესაბამისად ეს სერიოზულ გავლენას მედიკამენტების გაძვირებაზე ვერ მოახდენს. ასევე როდესაც საუბარია სამკურნალო წამლების გაუმჯობესებაზე იმისათვის, რომ ხარისხიანი პროდუქტი მიაწოდოს მოსახლეობას არ ექნება აზრი GMP- ს იმპლემენტაციას თუ მას არ მიჰყვა GDP-ის იმპლემენტაცია იმიტომ, რომ ნებისმიერი უმაღლესი ხარისხის მედიკამენტი რომელიც არ იქნება კარგი დისტრიბუციის საშუალებით მიტანილი მომხმარებლამდე შესაძლო მავნებელი გამოდგეს პაციენტისათვის. ამას პაციენტი ვერ გააკონტროლებს ეს უნდა უზრუნველყოს სახელმწიფომ“. - განაცხადა მარინა დარახველიძემ.
მედიცინის მეცნიერებათა დოქტორი სერგო ჩიხლაძე ამაბობს, რომ ხარისხის კონტროლის არარსებობა საქართველოში, დიდი პრობლემაა. როგორც ჩიხლაძე „კომერსანტთან“ საუბრისას განმარტავს, პროცესი დაგვიანებულია, რადგან მედიკამენტების ხარისხზე ზრუნვა ბევრად უფრო ადრე უნდა დაწყებულიყო. მისი თქმით მნიშვნელოვანია ვიცოდეთ, როგორ განხორციელდება აღნიშნული ინიციატივა.
„ინიციატივა მნიშვნელოვანია, რადგან როდესაც ვიხდით უზარმაზარ თანხებს მედიკამენტებში და არ ვართ დარწმუნებულები მათ ხარისხში, ეს სერიოზული პრობლემაა. საქართველოში არ ხდება მედიკამეტების შემოწმება. თუმცა გარკვეულ წამალი მოწმდება, მაგრამ უკვე შემდგომ ვის რა შემოაქვს ან როგორ, ეს აღარ კონტროლდება. კიდევ ერთხელ აღვნიშნავ, რომ ინიციატივა მისასალმებელია, მაგრამ პრობლემა იმპლიმენტირებაში და პროცესის მენეჯმენტშია, ანუ როგორ მოხდება ეს ყველაფერი.“, - განმარტავს სერგო ჩიხლაძე.
ავტორო: ბაო ადამოა